Bài 2. Các phép tính với số thập phân

Bài 2 trong chương 6 của sách Toán 6 Chân trời sáng tạo tập trung vào việc củng cố và mở rộng kiến thức về số thập phân, đặc biệt là các phép tính cơ bản với chúng. Việc nắm vững các phép tính này là nền tảng quan trọng cho các bài học toán học nâng cao hơn.

1. Ôn tập về số thập phân

Trước khi đi vào các phép tính, chúng ta cùng ôn lại một số kiến thức cơ bản về số thập phân:

• Số thập phân là gì? Số thập phân là cách biểu diễn các số không nguyên bằng cách sử dụng dấu phẩy (,) để phân tách phần nguyên và phần thập.
• Cấu trúc của một số thập phân: Một số thập phân bao gồm phần nguyên (các chữ số đứng trước dấu phẩy) và phần thập (các chữ số đứng sau dấu phẩy).
• Giá trị vị trí của các chữ số trong phần thập: Các chữ số sau dấu phẩy lần lượt có giá trị là hàng phần mười, hàng phần trăm, hàng phần nghìn,...

2. Phép cộng và phép trừ số thập phân

Để cộng hoặc trừ các số thập phân, chúng ta cần thực hiện các bước sau:

1. Đặt các số theo cột dọc: Đảm bảo rằng các chữ số cùng hàng (hàng đơn vị, hàng phần mười, hàng phần trăm,...) được đặt thẳng hàng.
2. Thêm hoặc trừ các chữ số ở mỗi cột: Bắt đầu từ cột phải nhất (hàng phần nghìn, hàng phần trăm,...), thực hiện phép cộng hoặc trừ như với các số nguyên.
3. Đặt dấu phẩy: Đặt dấu phẩy ở vị trí tương ứng với các chữ số đã đặt thẳng hàng.

Ví dụ:

3. Phép nhân số thập phân

Để nhân các số thập phân, chúng ta thực hiện các bước sau:

1. Bỏ dấu phẩy: Coi các số thập phân như các số nguyên và thực hiện phép nhân bình thường.
2. Đếm số chữ số sau dấu phẩy: Đếm tổng số chữ số sau dấu phẩy ở cả hai số thập phân.
3. Đặt dấu phẩy: Trong kết quả, đặt dấu phẩy sao cho có số chữ số sau dấu phẩy bằng tổng số chữ số sau dấu phẩy đã đếm ở bước 2.

Ví dụ:

2,5 x 1,2 = 3,0 (vì 2,5 có 1 chữ số sau dấu phẩy và 1,2 có 1 chữ số sau dấu phẩy, tổng là 2 chữ số)

4. Phép chia số thập phân

Phép chia số thập phân có thể phức tạp hơn một chút. Chúng ta có thể thực hiện phép chia bằng cách:

1. Chuyển số chia thành số nguyên: Nhân cả số bị chia và số chia với một lũy thừa của 10 sao cho số chia trở thành số nguyên.
2. Thực hiện phép chia: Thực hiện phép chia như với các số nguyên.
3. Đặt dấu phẩy: Đặt dấu phẩy ở vị trí tương ứng trong thương.

Ví dụ:

7,5 : 0,5 = 75 : 5 = 15

5. Luyện tập và ứng dụng

Để nắm vững các phép tính với số thập phân, các em cần luyện tập thường xuyên. Hãy giải các bài tập trong sách giáo khoa và các bài tập bổ sung để củng cố kiến thức. Các ứng dụng của số thập phân trong thực tế rất nhiều, ví dụ như tính tiền, đo lường, tính toán diện tích, thể tích,...

Hy vọng bài học này đã giúp các em hiểu rõ hơn về các phép tính với số thập phân. Chúc các em học tốt!