Chủ đề 11. Phép cộng, phép trừ phân số

Chủ đề 11 trong sách giáo khoa Toán 4 Kết nối tri thức tập trung vào việc giới thiệu và rèn luyện kỹ năng thực hiện các phép cộng và phép trừ phân số. Đây là một bước tiến quan trọng trong chương trình học, giúp học sinh làm quen với các khái niệm toán học phức tạp hơn và chuẩn bị cho các kiến thức nâng cao ở các lớp trên.

1. Khái niệm phân số

Trước khi đi vào các phép tính, chúng ta cần ôn lại khái niệm phân số. Một phân số được biểu diễn dưới dạng a/b, trong đó a là tử số và b là mẫu số. Mẫu số cho biết tổng số phần bằng nhau của một đơn vị, còn tử số cho biết số phần đang xét.

2. Phép cộng phân số

Để cộng hai phân số có cùng mẫu số, ta cộng các tử số lại với nhau và giữ nguyên mẫu số. Ví dụ: 1/5 + 2/5 = (1+2)/5 = 3/5.

Nếu hai phân số có mẫu số khác nhau, ta cần quy đồng mẫu số trước khi cộng. Quy đồng mẫu số là việc tìm một mẫu số chung của hai phân số, sau đó điều chỉnh tử số sao cho tương ứng với mẫu số mới.

Ví dụ: 1/2 + 1/3. Mẫu số chung nhỏ nhất của 2 và 3 là 6. Ta quy đồng như sau:

• 1/2 = (1 x 3) / (2 x 3) = 3/6
• 1/3 = (1 x 2) / (3 x 2) = 2/6

Vậy, 1/2 + 1/3 = 3/6 + 2/6 = (3+2)/6 = 5/6.

3. Phép trừ phân số

Tương tự như phép cộng, để trừ hai phân số có cùng mẫu số, ta trừ các tử số lại với nhau và giữ nguyên mẫu số. Ví dụ: 4/7 - 1/7 = (4-1)/7 = 3/7.

Nếu hai phân số có mẫu số khác nhau, ta cũng cần quy đồng mẫu số trước khi trừ.

Ví dụ: 2/3 - 1/4. Mẫu số chung nhỏ nhất của 3 và 4 là 12. Ta quy đồng như sau:

• 2/3 = (2 x 4) / (3 x 4) = 8/12
• 1/4 = (1 x 3) / (4 x 3) = 3/12

Vậy, 2/3 - 1/4 = 8/12 - 3/12 = (8-3)/12 = 5/12.

4. Bài tập vận dụng

Dưới đây là một số bài tập để các em luyện tập:

1. Tính: 1/4 + 2/4 = ?
2. Tính: 5/8 - 2/8 = ?
3. Tính: 1/3 + 1/6 = ?
4. Tính: 3/4 - 1/2 = ?

5. Lưu ý quan trọng

Khi thực hiện các phép cộng và phép trừ phân số, điều quan trọng nhất là phải quy đồng mẫu số trước khi thực hiện các phép tính. Việc quy đồng mẫu số đảm bảo rằng các phân số đang được so sánh và cộng trừ trên cùng một đơn vị.

6. Ứng dụng của phép cộng và phép trừ phân số

Phép cộng và phép trừ phân số được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, khi chia một chiếc bánh pizza thành nhiều phần, ta có thể sử dụng phân số để biểu diễn số phần bánh mà mỗi người nhận được. Hoặc khi đo lường các đại lượng, ta cũng có thể sử dụng phân số để biểu diễn các giá trị không phải là số nguyên.

7. Tổng kết

Chủ đề 11 về phép cộng và phép trừ phân số là một phần quan trọng trong chương trình Toán 4 Kết nối tri thức. Việc nắm vững kiến thức và kỹ năng trong chủ đề này sẽ giúp các em tự tin hơn trong việc giải quyết các bài toán về phân số và chuẩn bị tốt cho các kiến thức toán học nâng cao ở các lớp trên. Hãy luyện tập thường xuyên và đừng ngần ngại hỏi thầy cô hoặc bạn bè nếu gặp khó khăn!