Chủ đề 7. Số thập phân

Chủ đề 7: Số thập phân - Ôn tập hè Toán lớp 6

Số thập phân là một phần quan trọng trong chương trình Toán lớp 6, giúp học sinh làm quen với các số không nguyên và các phép toán liên quan. Việc nắm vững kiến thức về số thập phân là nền tảng cho các bài học phức tạp hơn trong tương lai.

I. Khái niệm về số thập phân

Số thập phân là cách biểu diễn các số không nguyên bằng cách sử dụng dấu phẩy (,) để phân tách phần nguyên và phần thập phân. Ví dụ: 3,5; 0,75; -2,14 là các số thập phân.

• Phần nguyên: Là các chữ số đứng trước dấu phẩy.
• Phần thập phân: Là các chữ số đứng sau dấu phẩy.

II. Các loại số thập phân

1. Số thập phân hữu hạn: Là số thập phân có số chữ số sau dấu phẩy là hữu hạn. Ví dụ: 1,25; 3,14159.
2. Số thập phân vô hạn tuần hoàn: Là số thập phân có số chữ số sau dấu phẩy là vô hạn và lặp đi lặp lại một chuỗi chữ số. Ví dụ: 0,333...; 1,2(3).

III. So sánh số thập phân

Để so sánh hai số thập phân, ta thực hiện các bước sau:

1. So sánh phần nguyên của hai số. Số nào có phần nguyên lớn hơn thì lớn hơn.
2. Nếu phần nguyên bằng nhau, ta so sánh phần thập phân. Số nào có chữ số đầu tiên của phần thập phân lớn hơn thì lớn hơn.
3. Nếu các chữ số đầu tiên của phần thập phân bằng nhau, ta so sánh chữ số thứ hai, thứ ba,... cho đến khi tìm được chữ số khác nhau.

IV. Các phép toán với số thập phân

1. Phép cộng và phép trừ:

Để cộng hoặc trừ hai số thập phân, ta đặt các số theo cột sao cho các chữ số ở cùng một hàng thẳng hàng (bao gồm cả dấu phẩy). Sau đó, ta thực hiện phép cộng hoặc trừ như với các số tự nhiên.

Ví dụ: 3,5 + 2,7 = 6,2; 5,8 - 1,3 = 4,5

2. Phép nhân:

Để nhân hai số thập phân, ta thực hiện phép nhân như với các số tự nhiên, sau đó đếm tổng số chữ số sau dấu phẩy của cả hai số. Cuối cùng, ta đặt dấu phẩy vào tích sao cho có số chữ số sau dấu phẩy bằng tổng số vừa tính.

Ví dụ: 2,5 x 1,2 = 3,0

3. Phép chia:

Để chia hai số thập phân, ta chuyển cả số bị chia và số chia thành số tự nhiên bằng cách nhân cả hai số với một lũy thừa của 10. Sau đó, ta thực hiện phép chia như với các số tự nhiên.

Ví dụ: 7,5 : 2,5 = 3

V. Bài tập vận dụng

Dưới đây là một số bài tập vận dụng để giúp các em củng cố kiến thức về số thập phân:

1. Tính: 4,5 + 2,3; 7,8 - 3,2; 1,5 x 2,4; 6,3 : 1,8
2. Sắp xếp các số thập phân sau theo thứ tự tăng dần: 2,5; 1,8; 3,1; 0,9
3. Một cửa hàng bán một chiếc áo với giá 120.000 đồng và giảm giá 10%. Hỏi giá chiếc áo sau khi giảm giá là bao nhiêu?

VI. Lời khuyên khi học về số thập phân

• Nắm vững khái niệm và các loại số thập phân.
• Luyện tập thường xuyên các phép toán với số thập phân.
• Áp dụng kiến thức về số thập phân vào giải các bài toán thực tế.
• Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập như máy tính bỏ túi hoặc các ứng dụng học toán online.

Hy vọng với bài ôn tập này, các em sẽ nắm vững kiến thức về số thập phân và tự tin hơn trong các bài kiểm tra Toán lớp 6. Chúc các em học tốt!