Bài 3. Làm tròn số và ước lượng kết quả

Bài 3 trong chương 2, Số thực, SGK Toán 7 Chân trời sáng tạo tập 1, tập trung vào việc giúp học sinh hiểu rõ và vận dụng thành thạo các quy tắc làm tròn số và kỹ năng ước lượng kết quả. Đây là những công cụ toán học quan trọng, không chỉ trong học tập mà còn trong đời sống hàng ngày.

1. Làm tròn số là gì? Tại sao cần làm tròn số?

Làm tròn số là việc thay thế một số bằng một số gần đúng, thường là số nguyên hoặc số thập phân có ít chữ số thập phân hơn. Việc này cần thiết khi:

Số thập phân có quá nhiều chữ số thập phân, gây khó khăn trong việc sử dụng và tính toán.
Số thập phân là kết quả của một phép đo, mà phép đo đó chỉ có độ chính xác đến một số chữ số thập phân nhất định.
Cần đơn giản hóa số để dễ dàng so sánh và ước lượng.

2. Quy tắc làm tròn số

Để làm tròn một số thập phân đến một hàng nào đó, ta thực hiện theo các bước sau:

Xác định chữ số cần làm tròn.
Xem chữ số ngay sau chữ số cần làm tròn.
Nếu chữ số đó nhỏ hơn 5 thì giữ nguyên chữ số cần làm tròn và bỏ các chữ số sau nó.
Nếu chữ số đó lớn hơn hoặc bằng 5 thì cộng thêm 1 vào chữ số cần làm tròn và bỏ các chữ số sau nó.

Ví dụ:

Làm tròn số 3,14159 đến hàng phần trăm: Chữ số cần làm tròn là 1. Chữ số ngay sau là 4 (nhỏ hơn 5) nên ta giữ nguyên 1 và bỏ các chữ số sau nó. Kết quả là 3,14.
Làm tròn số 2,758 đến hàng phần chục: Chữ số cần làm tròn là 7. Chữ số ngay sau là 5 (lớn hơn hoặc bằng 5) nên ta cộng thêm 1 vào 7, được 8, và bỏ các chữ số sau nó. Kết quả là 2,8.

3. Ước lượng kết quả là gì? Tại sao cần ước lượng kết quả?

Ước lượng kết quả là việc tìm một giá trị gần đúng cho kết quả của một phép tính, thường được thực hiện trước khi tính toán chính xác. Việc ước lượng kết quả giúp:

Kiểm tra tính hợp lý của kết quả sau khi tính toán.
Đưa ra quyết định nhanh chóng trong các tình huống thực tế.
Phát triển tư duy logic và khả năng suy luận.

4. Cách ước lượng kết quả

Để ước lượng kết quả của một phép tính, ta có thể làm tròn các số trước khi thực hiện phép tính. Sau đó, thực hiện phép tính với các số đã được làm tròn. Kết quả thu được là một ước lượng của kết quả chính xác.

Ví dụ:

Ước lượng kết quả của phép tính 29,8 x 3,1:

Làm tròn 29,8 đến 30.
Làm tròn 3,1 đến 3.
Thực hiện phép tính 30 x 3 = 90.
Vậy, ước lượng kết quả của phép tính 29,8 x 3,1 là 90.

5. Bài tập vận dụng

Hãy làm tròn các số sau đến hàng đơn vị:

12,34
5,67
9,99

Hãy ước lượng kết quả của các phép tính sau:

15,7 x 4,2
8,9 + 2,1
32,5 - 11,8

6. Kết luận

Bài 3. Làm tròn số và ước lượng kết quả là một bài học quan trọng trong chương trình Toán 7. Việc nắm vững kiến thức và kỹ năng trong bài học này sẽ giúp các em giải quyết các bài toán thực tế một cách hiệu quả và chính xác hơn. Hãy luyện tập thường xuyên để củng cố kiến thức và nâng cao khả năng giải toán của mình.