Chủ đề 2. Các phép tính với số thập phân

Chủ đề 2: Các phép tính với số thập phân - SGK Toán 5 Cánh Diều

Chủ đề 2 trong chương trình Toán 5 Cánh Diều tập trung vào các phép tính cơ bản với số thập phân, bao gồm phép cộng, trừ, nhân và chia. Việc nắm vững các quy tắc và kỹ năng thực hiện các phép tính này là nền tảng quan trọng cho các kiến thức toán học nâng cao hơn.

1. Phép cộng và phép trừ số thập phân

Để cộng hoặc trừ các số thập phân, ta thực hiện theo các bước sau:

1. Viết các số thập phân theo cột dọc, sao cho các hàng tương ứng (hàng đơn vị, hàng phần thập, hàng phần trăm,...) thẳng hàng với nhau.
2. Nếu số lượng chữ số ở phần thập của các số khác nhau, ta có thể thêm chữ số 0 vào cuối số thập phân có ít chữ số hơn để đảm bảo số lượng chữ số ở phần thập là bằng nhau.
3. Thực hiện phép cộng hoặc trừ như với các số tự nhiên.
4. Viết dấu phẩy ở vị trí cũ trong kết quả.

Ví dụ:

• 3,5 + 2,7 = 6,2
• 8,9 - 4,3 = 4,6

2. Phép nhân số thập phân với số tự nhiên

Để nhân một số thập phân với một số tự nhiên, ta thực hiện như sau:

1. Bỏ dấu phẩy của số thập phân, rồi thực hiện phép nhân như với các số tự nhiên.
2. Đếm số chữ số ở phần thập của số thập phân.
3. Trong kết quả, đặt dấu phẩy sao cho có bấy nhiêu chữ số ở phần thập.

Ví dụ:

• 2,5 x 3 = 7,5
• 1,23 x 2 = 2,46

3. Phép nhân số thập phân với số thập phân

Để nhân một số thập phân với một số thập phân, ta thực hiện như sau:

1. Bỏ dấu phẩy của cả hai số thập phân, rồi thực hiện phép nhân như với các số tự nhiên.
2. Đếm tổng số chữ số ở phần thập của cả hai số thập phân.
3. Trong kết quả, đặt dấu phẩy sao cho có bấy nhiêu chữ số ở phần thập.

Ví dụ:

• 1,5 x 2,3 = 3,45
• 0,7 x 0,8 = 0,56

4. Phép chia số thập phân cho số tự nhiên

Để chia một số thập phân cho một số tự nhiên, ta thực hiện như sau:

1. Thực hiện phép chia như với các số tự nhiên.
2. Khi nào số dư bằng 0 hoặc muốn chia đến đâu thì dừng lại, ta đặt dấu phẩy vào kết quả sao cho thẳng hàng với dấu phẩy của số bị chia.

Ví dụ:

• 7,5 : 3 = 2,5
• 12,6 : 2 = 6,3

5. Phép chia số thập phân cho số thập phân

Để chia một số thập phân cho một số thập phân, ta thực hiện như sau:

1. Chuyển cả số bị chia và số chia thành số tự nhiên bằng cách nhân cả hai số với một lũy thừa của 10 (ví dụ: 10, 100, 1000,...).
2. Thực hiện phép chia như với các số tự nhiên.

Ví dụ:

• 6,4 : 2 = 3,2 (nhân cả hai số với 10)
• 1,5 : 0,3 = 5 (nhân cả hai số với 10)

Bài tập vận dụng

Để củng cố kiến thức về các phép tính với số thập phân, các em có thể thực hành giải các bài tập sau:

• Tính: 4,5 + 2,8; 9,7 - 5,2; 3,6 x 4; 8,4 : 2
• Một cửa hàng có 5,6 kg đường. Người ta đã bán được 2,3 kg đường. Hỏi cửa hàng còn lại bao nhiêu kg đường?
• Một hình chữ nhật có chiều dài 6,5 cm và chiều rộng 4 cm. Tính diện tích hình chữ nhật đó.

Hy vọng với những kiến thức và bài tập trên, các em sẽ nắm vững các phép tính với số thập phân và tự tin giải các bài toán trong chương trình Toán 5 Cánh Diều. Chúc các em học tốt!