Tỉ số phần trăm là một khái niệm quan trọng trong toán học, được ứng dụng rộng rãi trong đời sống hàng ngày. Bài viết này tại giaitoan.edu.vn sẽ cung cấp đầy đủ các công thức và phương pháp giải các bài toán liên quan đến tỉ số phần trăm một cách dễ hiểu và hiệu quả.
Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá cách tính tỉ số phần trăm của một số, tìm tỉ số phần trăm khi biết hai số, và ứng dụng tỉ số phần trăm vào các bài toán thực tế.
Công thức giải bài toán về tỉ số phần trăm - Công thức Toán 5
1. Tìm tỉ số phần trăm của hai số:
Muốn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta làm như sau: - Tìm thương của a và b - Nhân thương đó với 100 và viết thêm kí hiệu % vào bên phải tích tìm được. |
Ví dụ:
Một lớp có 40 học sinh, trong đó có 25 học sinh là nữ. Tính:
a) Tỉ số phần trăm của học sinh nữ so với học sinh cả lớp?
b) Tỉ số phần trăm của học sinh nam và học sinh nữ?
Giải
a) Tỉ số phần trăm của học sinh nữ so với cả lớp là:
25 : 40 = 0,625 = 62,5%
b) Số học sinh nam là
40 – 25 = 15 (học sinh nam)
Tỉ số phần trăm của học sinh nam so với học sinh nữ là
15 : 25 = 0,6 = 60%
Đáp số: a) 62,5% ; c) 60%
Dạng 2. Tìm giá trị phần trăm của một số
Muốn tìm giá trị phần trăm của một số ta lấy số đó chia cho 100 rồi nhân với số phần trăm hoặc lấy số đó nhân với số phần trăm rồi chia cho 100. |
Ví dụ 1: Trong vườn có 1200 cây ăn quả. Trong đó số cây vải chiếm 30%, số cây nhãn chiếm 25%, còn lại là cây cam. Tính số câu mỗi loại có trong vườn?
Giải
Số cây vải trong vườn là
1200 : 100 x 30 = 360 (cây)
Số cây nhãn trong vườn là
1200 : 100 x 25 = 300 (cây)
Số cây cam trong vườn là
1200 – (360 + 300) = 540 (cây)
Đáp số: Cây vải: 360 cây
Cây nhãn: 300 cây
Cây cam: 540 cây
Ví dụ 2: Một chiếc bàn là có giá400 000 đồng được hạ giá 15%. Hỏi giá chiếc bàn là sau khi giảm là bao nhiêu tiền?
Giải
Giá chiếc bàn là sau khi giảm chiếm số phần trăm là:
100% - 15 % = 85 %
Giá chiếc bàn là sau khi giảm là
400 000 : 100 x 85 = 340 000 (đồng)
Đáp số: 340 000 đồng
Dạng 3: Tìm một số khi biết giá trị phần trăm của số đó:
Muốn tìm một số khi biết giá trị phần trăm của nó ta có thể lấy số đó chia cho số phần trăm rồi nhân với 100 hoặc lấy số đó nhân với 100 rồi chia cho số phần trăm. |
Ví dụ 1. Số học sinh giỏi của một trường tiểu học là 64 em chiếm 12,8% số học sinh toàn trường. Hỏi trường đó có bao nhiêu học sinh.
Giải
Trường đó có số học sinh là
64 : 12,8 x 100 = 500 (học sinh)
Đáp số: 500 học sinh
Ví dụ 2. Khi trả bài kiểm tra toán của lớp 5A, cô giáo nói: "Số điểm 10 chiếm 25%, số điểm 9 ít hơn 5%". Biết rằng có tất cả 18 điểm 9 và 10. Hỏi lớp 5A có bao nhiêu bạn?
Giải
Tỉ số phần trăm số bạn điểm 9 là:
25% - 5% = 20%
Tỉ số phần trăm học sinh đạt điểm 9 và 10 so với số học sinh cả lớp là:
25% + 20% = 45%
Sĩ số lớp là:
018 : 45 × 100 = 40 (bạn)
Đáp số: 40 bạn
Tỉ số phần trăm là một cách biểu diễn mối quan hệ giữa một phần và toàn bộ của một đại lượng. Nó được biểu diễn bằng dấu (%) và được tính bằng cách chia phần đó cho toàn bộ, sau đó nhân với 100.
Ví dụ: Nếu một lớp có 30 học sinh, trong đó có 15 học sinh nữ, thì tỉ số phần trăm học sinh nữ trong lớp là (15/30) * 100 = 50%.
Tỉ số phần trăm được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau:
Ví dụ: Tính tỉ số phần trăm của 25 so với 100.
Giải: (25 / 100) * 100% = 25%
Ví dụ: 20% của một số là 10. Tìm số đó.
Giải: Số đó = (20 / 100) * Giá trị toàn bộ => 10 = (20/100) * x => x = 50
Ví dụ: 30% của một số là 15. Tìm số đó.
Giải: Giá trị toàn bộ = (15 / (30 / 100)) = 50
Ví dụ: Giá một chiếc áo là 100.000 đồng, sau khi giảm giá 10%, giá mới của chiếc áo là bao nhiêu?
Giải: Số tiền giảm giá = 100.000 * 10% = 10.000 đồng. Giá mới = 100.000 - 10.000 = 90.000 đồng.
Để nắm vững kiến thức về tỉ số phần trăm, bạn nên luyện tập thường xuyên với các bài tập khác nhau. Giaitoan.edu.vn cung cấp một hệ thống bài tập đa dạng, từ cơ bản đến nâng cao, giúp bạn củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng giải toán.
| Công thức | Mô tả |
|---|---|
| (Phần / Toàn bộ) * 100% | Tính tỉ số phần trăm của một số |
| (Tỉ số phần trăm / 100) * Giá trị toàn bộ | Tìm một số khi biết tỉ số phần trăm của nó |
| (Phần / (Tỉ số phần trăm / 100)) | Tìm giá trị toàn bộ khi biết một phần và tỉ số phần trăm |
| ((Giá trị mới - Giá trị cũ) / Giá trị cũ) * 100% | Tính phần trăm tăng/giảm |
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và hữu ích về công thức giải bài toán về tỉ số phần trăm. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức và áp dụng vào giải quyết các bài toán thực tế.
