Bài toán tổng - hiệu, tổng - tỉ, hiệu - tỉ là những dạng toán cơ bản nhưng quan trọng trong chương trình Toán lớp 4. Việc nắm vững lý thuyết và phương pháp giải các bài toán này sẽ giúp học sinh tự tin hơn trong các kỳ thi và các bài tập thực hành.
Tại giaitoan.edu.vn, chúng tôi cung cấp các bài giảng chi tiết, dễ hiểu, cùng với các bài tập luyện tập đa dạng để giúp học sinh ôn hè Toán lớp 4 một cách hiệu quả nhất.
Bước 1: Vẽ sơ đồ bài toán. Bước 2: Tìm tổng số phần bằng nhau.
1. Bài toán tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó
Số bé = (Tổng - Hiệu) : 2
Số lớn = (Tổng + Hiệu) : 2
Ví dụ: Tổng của hai số là 70. Hiệu của hai số đó là 10. Tìm hai số đó.
Cách thứ nhất:
Số bé là:
(70 - 10) : 2 = 30
Số lớn là:
30 + 10 = 40
Đáp số: Số lớn: 40
Số bé: 30
Cách thứ hai:
Số lớn là:
(70 + 10) : 2 = 40
Số bé là:
40 - 10 = 30
Đáp số: Số lớn: 40
Số bé: 30
2. Bài toán tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó
Bước 1: Vẽ sơ đồ bài toán
Bước 2: Tìm tổng số phần bằng nhau.
Bước 3. Tìm số lớn và số bé:
Số lớn = (Tổng : tổng số phần bằng nhau) x số phần của số lớn
Số bé = (Tổng : tổng số phần bằng nhau) x số phần của số bé
Ví dụ:
Minh và Khôi có 25 quyển vở. Số vở của Minh bằng \(\dfrac{2}{3}\) số vở của Khôi. Hỏi mỗi bạn có bao nhiêu quyển vở ?
Bài giải
Ta có sơ đồ :
Theo sơ đồ, tổng số phần bằng nhau là:
2 + 3 = 5 (phần)
Số vở của Minh là :
25 : 5 × 2 = 10 (quyển)
Số vở của Khôi là :
25 – 10 = 15 (quyển)
Đáp số: Minh : 10 quyển vở ;
Khôi : 15 quyển vở.
3. Bài toán tìm hai số khi biết hiệu và tỉ số của hai số đó
Bước 1: Vẽ sơ đồ bài toán
Bước 2: Tìm hiệu số phần bằng nhau.
Bước 3. Tìm số lớn và số bé:
Số lớn = (Hiệu : hiệu số phần bằng nhau) x số phần của số lớn
Số bé = (Hiệu : hiệu số phần bằng nhau) x số phần của số bé
Ví dụ:
Một hình chữ nhật có chiều dài hơn chiều rộng 12m. Tìm chiều dài, chiều rộng của hình đó, biết rằng chiều dài bằng \(\dfrac{7}{4}\) chiều rộng.
Bài giải
Ta có sơ đồ :
Theo sơ đồ, hiệu số phần bằng nhau là:
7 – 4 = 3 (phần)
Chiều dài hình chữ nhật là :
12 : 3 × 7 = 28 (m)
Chiều rộng hình chữ nhật là :
28 – 12 = 16 (m)
Đáp số: Chiều dài : 28m ;
Chiều rộng : 16m
Bài toán tổng - hiệu, tổng - tỉ, hiệu - tỉ là những dạng toán thường gặp trong chương trình Toán lớp 4. Hiểu rõ bản chất và phương pháp giải các bài toán này là nền tảng quan trọng để học sinh tiếp thu các kiến thức toán học nâng cao hơn.
Bài toán tổng - hiệu là bài toán cho biết tổng của hai số và hiệu của hai số đó. Để giải bài toán này, ta thường sử dụng các bước sau:
Ví dụ: Tổng của hai số là 80, hiệu của hai số là 20. Tìm hai số đó.
Giải:
Bài toán tổng - tỉ là bài toán cho biết tổng của hai số và tỉ số giữa hai số đó. Để giải bài toán này, ta thường sử dụng các bước sau:
Ví dụ: Tổng của hai số là 120, tỉ số giữa hai số là 1/2. Tìm hai số đó.
Giải:
Bài toán hiệu - tỉ là bài toán cho biết hiệu của hai số và tỉ số giữa hai số đó. Để giải bài toán này, ta thường sử dụng các bước sau:
Ví dụ: Hiệu của hai số là 60, tỉ số giữa hai số là 1/4. Tìm hai số đó.
Giải:
Để nắm vững các dạng bài toán này, học sinh cần luyện tập thường xuyên với nhiều dạng bài khác nhau. Các bài tập luyện tập nên được thiết kế theo mức độ khó tăng dần, từ đơn giản đến phức tạp. Ngoài ra, học sinh cũng cần học cách áp dụng các kiến thức đã học vào giải các bài toán thực tế.
Một số mẹo giải nhanh các bài toán tổng - hiệu, tổng - tỉ, hiệu - tỉ:
Học sinh có thể tham khảo thêm các tài liệu sau để học tập và luyện tập:
Hy vọng với những kiến thức và phương pháp giải bài tập được trình bày trên đây, các em học sinh lớp 4 sẽ tự tin hơn trong việc học Toán và đạt kết quả tốt trong các kỳ thi.
