Bài viết này sẽ giúp các em học sinh lớp 5 hiểu rõ khái niệm Số thập phân là gì?, cấu tạo của số thập phân và cách chuyển đổi giữa phân số, hỗn số và số thập phân một cách dễ dàng. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá những kiến thức cơ bản và thực hành qua các ví dụ minh họa cụ thể.
Với phương pháp trình bày trực quan và dễ hiểu, giaitoan.edu.vn mong muốn mang đến cho các em một trải nghiệm học tập hiệu quả và thú vị.
Các phân số thập phân $\frac{1}{{10}}$ ; $\frac{1}{{100}}$ ; $\frac{1}{{1000}}$ được viết thành 0,1 ; 0,01 ; 0,001
Các số 0,1; 0,01; 0,001 được gọi là số thập phân.
Tương tự ta có:
$\frac{3}{{10}} = 0,3\,\,\,\,;\,\,\,\frac{5}{{100}} = 0,05$
$5\frac{1}{{10}} = 5,1\,\,\,;\,\,\,3\frac{{19}}{{1000}} = 3,019$
Các số 0,3 ; 0,5 ; 5,1 ; 3,019 ; ... là các số thập phân.
Ví dụ:
Viết là: 2,315 ; Đọc là: Hai phẩy ba trăm mười lăm
Viết là: 0,279 ; Đọc là: Không phẩy hai trăm bảy mươi chín
· Muốn viết một số thập phân, trước hết viết phần nguyên, viết dấu phẩy, sau đó viết phần thập phân. · Muốn đọc một số thập phân, trước hết đọc phần nguyên, đọc dấu phẩy, sau đó đọc phần thập phân. |
– Nếu phân số đã cho chưa là phân số thập phân thì ta chuyển các phân số thành phân số thập phân.
– Đếm xem mẫu số có bao nhiêu chữ số 0, thì dịch chuyển dấu phẩy về bên trái bấy nhiêu chữ số.
Ví dụ 1: Chuyển các phân số sau thành số thập phân
$\frac{8}{{10}}$$\frac{{15}}{{1000}}$$\frac{3}{{25}}$$\frac{7}{{125}}$
Cách giải
$\frac{8}{{10}} = 0,8$$\frac{{15}}{{1000}} = 0,015$
$\frac{3}{{25}} = \frac{{3 \times 4}}{{25 \times 4}} = \frac{{12}}{{100}} = 0,12$$\frac{7}{{125}} = \frac{{7 \times 8}}{{125 \times 8}} = \frac{{56}}{{1000}} = 0,056$
Ví dụ 2: Viết các hỗn số sau thành số thập phân
$2\frac{3}{{10}}$$5\frac{{21}}{{100}}$
$2\frac{4}{5}$$1\frac{3}{4}$
Cách giải
$2\frac{3}{{10}} = 2,3$$5\frac{{21}}{{100}} = 5,21$
$2\frac{4}{5} = 2\frac{8}{{10}} = 2,8$$1\frac{3}{4} = 1\frac{{75}}{{100}} = 1,75$
Số thập phân là một cách biểu diễn các số thực bằng cách sử dụng dấu phẩy (,) hoặc dấu chấm (.) để phân tách phần nguyên và phần thập phân. Phần nguyên là các chữ số đứng trước dấu phẩy, còn phần thập phân là các chữ số đứng sau dấu phẩy.
Một số thập phân có cấu trúc như sau:
Một số ví dụ về số thập phân:
Để chuyển một phân số thành số thập phân, ta thực hiện phép chia tử số cho mẫu số. Kết quả của phép chia chính là số thập phân tương ứng.
Ví dụ:
Để chuyển một hỗn số thành số thập phân, ta thực hiện các bước sau:
Ví dụ:
Hãy thực hành chuyển đổi các phân số và hỗn số sau thành số thập phân:
Số thập phân được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày, ví dụ như:
Hy vọng bài viết này đã giúp các em hiểu rõ hơn về số thập phân và cách chuyển đổi giữa phân số, hỗn số và số thập phân. Hãy luyện tập thường xuyên để nắm vững kiến thức và áp dụng vào giải các bài toán thực tế.