Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Phương pháp thế là gì? Cách giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế - Toán 9

Phương pháp thế là gì? Cách giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế - Toán 9

Phương pháp thế là gì?

Trong chương trình Toán 9, việc giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn là một kỹ năng quan trọng. Phương pháp thế là một trong những phương pháp hiệu quả và phổ biến nhất để giải quyết các bài toán này. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn kiến thức đầy đủ về phương pháp thế, từ định nghĩa, các bước thực hiện đến các ví dụ minh họa cụ thể.

Tại giaitoan.edu.vn, chúng tôi luôn cố gắng mang đến những bài giảng và tài liệu học tập chất lượng, giúp bạn nắm vững kiến thức và tự tin giải các bài toán Toán 9.

Phương pháp thế là gì? Cách giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế - Toán 9

1. Hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn là gì?

Một cặp gồm hai phương trình bậc nhất hai ẩn \(ax + by = c\) và \(a'x + b'y = c'\) được gọi là một hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn.

Ta thường viết hệ phương trình đó dưới dạng:

\(\left\{ \begin{array}{l}ax + by = c\\a'x + b'y = c'\end{array} \right.\,\,\)

2. Nghiệm của hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn là gì?

Mỗi cặp số \(\left( {{x_0};{y_0}} \right)\) được gọi là một nghiệm của hệ \(\left\{ \begin{array}{l}ax + by = c\\a'x + b'y = c'\end{array} \right.\,\,\) nếu nó đồng thời là nghiệm của hai phương trình của hệ \(\left\{ \begin{array}{l}ax + by = c\\a'x + b'y = c'\end{array} \right.\,\,\).

Lưu ý: Mỗi nghiệm của hệ \(\left\{ \begin{array}{l}ax + by = c\\a'x + b'y = c'\end{array} \right.\,\,\) chính là một nghiệm chung­ của hai phương trình của hệ \(\left\{ \begin{array}{l}ax + by = c\\a'x + b'y = c'\end{array} \right.\,\,\).

3. Phương pháp thế là gì?

Phương pháp thế là một những cách biến đổi một hệ phương trình.

4. Cách giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế

Bước 1. Từ một phương trình của hệ, biểu diễn một ẩn theo ẩn kia rồi thế vào phương trình còn lại của hệ để được phương trình chỉ còn chứa một ẩn.

Bước 2. Giải phương trình một ẩn vừa nhận được, từ đó suy ra nghiệm của hệ đã cho.

Lưu ý: Tuỳ theo hệ phương trình, ta có thể lựa chọn cách biểu diễn x theo y hoặc y theo x.

Làm chủ Toán 9, tự tin vào phòng thi! Đừng bỏ lỡ Phương pháp thế là gì? Cách giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp thế - Toán 9 đặc sắc thuộc chuyên mục bài tập toán 9 trên nền tảng học toán. Với bộ bài tập toán thcs được biên soạn chuyên sâu, bám sát cấu trúc đề thi và chương trình sách giáo khoa mới nhất, đây chính là công cụ đắc lực giúp các em tối ưu hóa ôn luyện, củng cố kiến thức vững chắc và thuần thục mọi dạng bài thi khó nhằn. Phương pháp học trực quan, khoa học sẽ mang lại hiệu quả vượt trội, giúp con bạn chinh phục mọi thử thách một cách dễ dàng.

Phương pháp thế là gì?

Phương pháp thế là một phương pháp giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn bằng cách biểu diễn một ẩn theo ẩn còn lại từ một phương trình, sau đó thay thế biểu thức đó vào phương trình kia để tìm ra giá trị của ẩn còn lại. Cuối cùng, thay giá trị vừa tìm được vào biểu thức ban đầu để tìm giá trị của ẩn thứ nhất.

Các bước thực hiện phương pháp thế

  1. Bước 1: Chọn một phương trình trong hệ phương trình.
  2. Bước 2: Biểu diễn một ẩn theo ẩn còn lại từ phương trình đã chọn. Ví dụ, từ phương trình ax + by = c, ta có thể biểu diễn x theo y như sau: x = (c - by) / a (với a ≠ 0).
  3. Bước 3: Thay biểu thức vừa tìm được vào phương trình còn lại trong hệ phương trình.
  4. Bước 4: Giải phương trình mới để tìm giá trị của ẩn còn lại.
  5. Bước 5: Thay giá trị vừa tìm được vào biểu thức ở Bước 2 để tìm giá trị của ẩn thứ nhất.
  6. Bước 6: Kiểm tra lại nghiệm bằng cách thay cả hai giá trị vừa tìm được vào cả hai phương trình ban đầu.

Ví dụ minh họa

Xét hệ phương trình sau:

Phương trình 1Phương trình 2
2x + y = 5x - y = 1

Giải:

  1. Chọn phương trình 2: x - y = 1.
  2. Biểu diễn x theo y: x = y + 1.
  3. Thay x = y + 1 vào phương trình 1: 2(y + 1) + y = 5.
  4. Giải phương trình mới: 2y + 2 + y = 5 => 3y = 3 => y = 1.
  5. Thay y = 1 vào x = y + 1: x = 1 + 1 = 2.
  6. Kiểm tra lại:
    • Phương trình 1: 2(2) + 1 = 5 (đúng)
    • Phương trình 2: 2 - 1 = 1 (đúng)

Vậy nghiệm của hệ phương trình là x = 2y = 1.

Lưu ý khi sử dụng phương pháp thế

  • Chọn phương trình và ẩn để biểu diễn sao cho đơn giản nhất.
  • Cẩn thận khi thực hiện các phép biến đổi đại số để tránh sai sót.
  • Luôn kiểm tra lại nghiệm để đảm bảo tính chính xác.

Bài tập áp dụng

Hãy tự giải các hệ phương trình sau bằng phương pháp thế:

  1. 3x + 2y = 7x - y = 1
  2. x + 5y = 102x - y = 3
  3. 4x - 3y = 5x + y = 2

Kết luận

Phương pháp thế là một công cụ hữu ích để giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn. Bằng cách nắm vững các bước thực hiện và luyện tập thường xuyên, bạn sẽ có thể giải quyết các bài toán một cách nhanh chóng và chính xác. giaitoan.edu.vn hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết về phương pháp thế trong Toán 9.

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 9