Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6

Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6

Dạng 1: Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng - Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6

Chào mừng các em học sinh đến với bài học về Dạng 1: Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng trong chương trình Ôn hè Toán 6. Bài học này sẽ giúp các em củng cố kiến thức về các hình phẳng cơ bản và hiểu rõ hơn về các đặc điểm của chúng.

Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các khái niệm, tính chất và cách nhận biết các hình phẳng như đường thẳng, đoạn thẳng, tia, góc, và các loại góc đặc biệt. Đây là nền tảng quan trọng để các em học tốt môn Toán ở các lớp trên.

1. Hình tam giác đều a. Các yếu tố cơ bản của tam giác đều:

Lý thuyết

    1. Hình tam giác đều

    a. Các yếu tố cơ bản của tam giác đều:

    - Ba cạnh bằng nhau.

    - Ba góc bằng nhau và bằng \({60^0}\)

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 1

    b. Cách vẽ tam giác đều ABC khi biết độ dài một cạnh bằng a.

    Bước 1: Vẽ đoạn thẳng \(AB = a\).

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 2

    Bước 2: Dùng ê ke có góc \({60^0}\), vẽ góc BAx bằng \({60^0}\).

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 3

    Bước 3: Vẽ góc \(ABy = {60^0}\) hai tia Ax,By cắt nhau tại \(C\), ta được tam giác đều ABC

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 4

    2. Hình vuông

    a. Một số yếu tố cơ bản của hình vuông

    - Bốn cạnh bằng nhau.

    - Bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\).

    - Hai đường chéo bằng nhau.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 5

    b. Cách vẽ hình vuông khi biết độ dài cạnh bằng \(a\):

    Bước 1: Vẽ đoạn thẳng \(AB = a\left( {cm} \right)\)

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 6

    Bước 2: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại \(A\). Xác định điểm \(D\) trên đường thẳng đó sao cho \(AD = a\left( {cm} \right)\).

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 7

    Bước 3: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại \(B\). Xác định điểm \(C\) trên đường thẳng đó sao cho \(BC = a\left( {cm} \right)\).

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 8

    Bước 4: Nối \(C\) với \(D\) ta được hình vuông ABCD.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 9

    3. Hình lục giác đều

    Một số yếu tố cơ bản của hình lục giác đều:

    - Sáu cạnh bằng nhau.

    - Sáu góc bằng nhau và bằng \({120^0}\).

    Ba đường chéo chính bằng nhau.

    - AC, BD, CE, DF, EA,FB là các đường chéo phụ của ABCDEF.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 10

    4. Hình chữ nhật

    a. Nhận biết hình chữ nhật

    Một số yếu tố cơ bản của hình chữ nhật

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 11

    - Bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\)

    - Các cạnh đối bằng nhau.

    - Hai đường chéo bằng nhau.

    b.Cách vẽ hình chữ nhật

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 12

    Bước 1. Vẽ theo một cạnh góc vuông của ê ke đoạn thẳng AB có độ dài bằng a cm

    Bước 2. Đặt đỉnh góc vuông của ê ke trùng với điểm A và một cạnh ê ke nằm trên AB, vẽ theo cạnh kia của ê ke đoạn thẳng AD có độ dài bằng b cm

    Bước 3. Xoay ê ke rồi thực hiện tương tự như ở Bước 2 để được cạnh BC có độ dài bằng b cm

    Bước 4. Vẽ đoạn thẳng CD.

    5. Hình thoi

    a. Một số yếu tố cơ bản của hình thoi

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 13

    - Bốn cạnh bằng nhau

    - Hai đường chéo vuông góc với nhau.

    - Các cạnh đối song song với nhau

    - Các góc đối bằng nhau

    b. Vẽ hình thoi

    Ví dụ: Dùng thước và compa vẽ hình thoi $ABCD$, biết \(AB = 5{\mkern 1mu} cm\)\(AC = 8{\mkern 1mu} cm\).

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 14

    Bước 1Dùng thước vẽ đoạn thẳng \(AC = 8{\mkern 1mu} cm\)

    Bước 2Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm A bán kính \(5{\mkern 1mu} cm\).

    Bước 3.Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm C bán kính \(5{\mkern 1mu} cm\); phần đường tròn này cắt phần đường tròn tấm A vẽ ở Bước 2 tại các điểm B và D.

    Bước 4Dùng thước vẽ các đoạn thẳng AB, BC, CD, DA.

    6. Hình bình hành

    a. Nhận biết hình bình hành

    Hình bình hành ABCD có:

    - Bốn đỉnh A, B, C, D.

    - Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: \(AB = CD;{\mkern 1mu} BC = AD\).

    - Hai cặp cạnh đối diện song song: AB song song với CD; BC song song với AD.

    - Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường: OA = OC; OB = OD.

    - Hai góc ở các đỉnh A và C bằng nhau; hai góc ở các đỉnh B và D bằng nhau.

    .b. Cách vẽ hình bình hành

    Ví dụ: Cho trước hai đoạn thẳng AB, AD như hình dưới đây. Vẽ hình bình hành ABCD nhận hai đoạn thẳng AB, AD làm cạnh.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 15

    Cách vẽ:

    Ta có thể vẽ bằng thước và compa như sau:

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 16

    Bước 1. Lấy B làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AD. Lấy D làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AB. Gọi C là giao điểm của hai phần đường tròn này

    Bước 2. Dùng thước vẽ các đoạn thẳng BC và CD.

    7. Hình thang cân

    a. Nhận biết hình thang cân

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 17

    Hình thang cân có: 

    - Hai cạnh bên bằng nhau.

    - Hai đường chéo bằng nhau

    - Hai đáy song song với nhau

    - Hai góc kề một đáy bằng nhau.

    Ví dụ:

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 18

    Hình thang cân MNPQ có:

    - Hai cạnh cạnh đáy song song: MN song song với PQ.

    - Hai cạnh bên bằng nhau: MQ = NP.

    - Hai đường chéo bằng nhau: MP = NQ.

    .- Hai góc kề với cạnh cạnh bên PQ bằng nhau, tức là hai góc NPQ và PQM bằng nhau; hai góc kề với cạnh bên MN bằng nhau, tức là hai góc QMN và MNP bằng nhau.

    b. Cách gấp hình thang cân

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 19

    Bước 1: Gấp đôi một tờ giấy hình chữ nhật

    Bước 2: Vẽ một đoạn thẳng nối hai điểm tùy ý trên hai cạnh đối diện (Cạnh không chứa nếp gấp). Cắt theo đường nét đứt như hình minh họa.

    Bước 3: Mở tờ giấy ra ta được một hình thang cân.

    Bước 3: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 20. Xác định điểm Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 21trên đường thẳng đó sao cho Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 22.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 23

    Bước 4: Nối Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 24với Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 25ta được hình vuông ABCD.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 26

    3. Hình lục giác đều

    Một số yếu tố cơ bản của hình lục giác đều:

    - Sáu cạnh bằng nhau.

    - Sáu góc bằng nhau và bằng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 27.

    Ba đường chéo chính bằng nhau.

    - AC, BD, CE, DF, EA,FB là các đường chéo phụ của ABCDEF.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 28

    4. Hình chữ nhật

    a. Nhận biết hình chữ nhật

    Một số yếu tố cơ bản của hình chữ nhật

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 29

    - Bốn góc bằng nhau và bằng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 30

    - Các cạnh đối bằng nhau.

    - Hai đường chéo bằng nhau.

    b.Cách vẽ hình chữ nhật

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 31

    Bước 1. Vẽ theo một cạnh góc vuông của ê ke đoạn thẳng AB có độ dài bằng a cm

    Bước 2. Đặt đỉnh góc vuông của ê ke trùng với điểm A và một cạnh ê ke nằm trên AB, vẽ theo cạnh kia của ê ke đoạn thẳng AD có độ dài bằng b cm

    Bước 3. Xoay ê ke rồi thực hiện tương tự như ở Bước 2 để được cạnh BC có độ dài bằng b cm

    Bước 4. Vẽ đoạn thẳng CD.

    5. Hình thoi

    a. Một số yếu tố cơ bản của hình thoi

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 32

    - Bốn cạnh bằng nhau

    - Hai đường chéo vuông góc với nhau.

    - Các cạnh đối song song với nhau

    - Các góc đối bằng nhau

    b. Vẽ hình thoi

    Ví dụ: Dùng thước và compa vẽ hình thoi $ABCD$, biết Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 33Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 34.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 35

    Bước 1Dùng thước vẽ đoạn thẳng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 36

    Bước 2Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm A bán kính Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 37.

    Bước 3.Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm C bán kính Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 38; phần đường tròn này cắt phần đường tròn tấm A vẽ ở Bước 2 tại các điểm B và D.

    Bước 4Dùng thước vẽ các đoạn thẳng AB, BC, CD, DA.

    6. Hình bình hành

    a. Nhận biết hình bình hành

    Hình bình hành ABCD có:

    - Bốn đỉnh A, B, C, D.

    - Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 39.

    - Hai cặp cạnh đối diện song song: AB song song với CD; BC song song với AD.

    - Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường: OA = OC; OB = OD.

    - Hai góc ở các đỉnh A và C bằng nhau; hai góc ở các đỉnh B và D bằng nhau.

    .b. Cách vẽ hình bình hành

    Ví dụ: Cho trước hai đoạn thẳng AB, AD như hình dưới đây. Vẽ hình bình hành ABCD nhận hai đoạn thẳng AB, AD làm cạnh.

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 40

    Cách vẽ:

    Ta có thể vẽ bằng thước và compa như sau:

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 41

    Bước 1. Lấy B làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AD. Lấy D làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AB. Gọi C là giao điểm của hai phần đường tròn này

    Bước 2. Dùng thước vẽ các đoạn thẳng BC và CD.

    7. Hình thang cân

    a. Nhận biết hình thang cân

    Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 0 42

    Hình thang cân có: 

    - Hai cạnh bên bằng nhau.

    - Hai đường chéo bằng nh

    Bài tập

      Bài 1:

      a) Vẽ tam giác \(MNP\) đều có \(MN = 4cm\)

      b) Xác định điểm \(H\) trên cạnh \(MN\) sao cho \(MH = 2cm\)

      c) Dùng thước đo góc đo các góc của tam giác \(PMH\)

      d) Các tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) có phải các tam giác đều không? Vì sao?

      Bài 2:

      Tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp mấy lần tổng các góc trong một hình vuông?

      Bài 3:

      Cho hình chữ nhật \(ABCD\) có \(AB = 3cm;\,AD = 4cm;\,AC = 5cm\). Tính độ dài của cạnh \(CD,BC,BD\).

      Bài 4:

      Cho hình thoi \(EGHK\) với \(O\) là giao điểm của hai đường chéo. Biết \(EG = 15cm\). Tính \(GH,HK,KE\)?

      Bài 5:

      Cho hình thang cân \(ABCD\)\(\left( {AB//CD} \right)\) có \(AB = 6cm\), \(AD = 8cm\), \(AC = 11cm\), \(\angle BCD = {40^0}\). Tính \(BD\); \(\angle ADC\). 

      Lời giải chi tiết:

      Bài 1:

      a) Vẽ tam giác \(MNP\) đều có \(MN = 4cm\)

      b) Xác định điểm \(H\) trên cạnh \(MN\) sao cho \(MH = 2cm\)

      c) Dùng thước đo góc đo các góc của tam giác \(PMH\)

      d) Các tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) có phải các tam giác đều không? Vì sao?

      Phương pháp

      Vẽ tam giác đều thông qua vẽ đoạn thẳng khi biết độ dài và vẽ góc khi biết số đo góc

      Sử dụng thước đo góc để đo góc

      Sử dụng tính chất về góc để nhận biết tam giác đều.

      Lời giải

      a)

      Bước 1: Vẽ \(MN = 4cm\) bằng thước thẳng

      Bước 2: Vẽ \(\angle MNx = {60^0}\) và \(\angle NMy = {60^0}\) bằng thước êkê có góc \({60^0}\)

      Bước 3: Hai tia \(My\) và \(Nx\) cắt nhau tại \(P\) ta được tam giác \(MNP\)

      b)

      Trên đoạn \(MN\) lấy điểm \(H\) sao cho \(MH = 2cm\)

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 1 1

      c) Đo được \(\angle PHM = {90^0}\) và \(\angle PHN = {90^0}\)

      d) Tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) không phải là các tam giác đều vì mỗi tam giác đều tồn tại một góc không bằng \({60^0}\). 

      Bài 2:

      Tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp mấy lần tổng các góc trong một hình vuông?

      Phương pháp

      Sử dụng khái niệm hình vuông, hình lục giác đều

      Lời giải

      Trong hình vuông có: bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\), nên tổng các góc của hình vuông bằng \({4.90^0} = {360^0}\)

      Trong một hình lục giác đều, có sáu góc bằng nhau, mỗi góc có số đo bằng \({120^0}\) nên tổng các góc trong một hình lục giác đều là \({6.120^0} = {720^0}\).

      Vậy tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp \(\dfrac{{{{720}^0}}}{{{{360}^0}}} = 2\) lần tổng các góc trong một hình vuông.

      Bài 3:

      Cho hình chữ nhật \(ABCD\) có \(AB = 3cm;\,AD = 4cm;\,AC = 5cm\). Tính độ dài của cạnh \(CD,BC,BD\).

      Phương pháp

      Áp dụng được mối quan hệ giữa các yếu tố của hình chữ nhật vào giải toán.

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 1 2

      Ta có: \(ABCD\) là hình chữ nhật

      \(AD = BC = 4cm\,\)

      \(CD = AB = 3cm\)

      \(BD = AC = 5cm\)

      Bài 4:

      Cho hình thoi \(EGHK\) với \(O\) là giao điểm của hai đường chéo. Biết \(EG = 15cm\). Tính \(GH,HK,KE\)?

      Phương pháp

      Sử dụng định nghĩa của hình thoi có 4 cạnh bằng nhau nên tính được độ dài của các cạnh

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 1 3

      Ta có: \(EGHK\) là hình thoi

      \( \Rightarrow GH = HK = KE = EG = 15cm\)

      Bài 5:

      Cho hình thang cân \(ABCD\)\(\left( {AB//CD} \right)\) có \(AB = 6cm\), \(AD = 8cm\), \(AC = 11cm\), \(\angle BCD = {40^0}\). Tính \(BD\); \(\angle ADC\).

      Phương pháp

      Áp dụng phát biểu "Hình thang cân có hai góc kề một đáy bằng nhau" và "Hình thang cân có hai đường chéo bằng nhau" để giải toán.

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 1 4

      Ta có: \(BD = AC = 11cm;\angle ADC = \angle BCD = {40^0}\)

      Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
      • Lý thuyết
      • Bài tập
      • Tải về

      1. Hình tam giác đều

      a. Các yếu tố cơ bản của tam giác đều:

      - Ba cạnh bằng nhau.

      - Ba góc bằng nhau và bằng \({60^0}\)

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 1

      b. Cách vẽ tam giác đều ABC khi biết độ dài một cạnh bằng a.

      Bước 1: Vẽ đoạn thẳng \(AB = a\).

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 2

      Bước 2: Dùng ê ke có góc \({60^0}\), vẽ góc BAx bằng \({60^0}\).

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 3

      Bước 3: Vẽ góc \(ABy = {60^0}\) hai tia Ax,By cắt nhau tại \(C\), ta được tam giác đều ABC

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 4

      2. Hình vuông

      a. Một số yếu tố cơ bản của hình vuông

      - Bốn cạnh bằng nhau.

      - Bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\).

      - Hai đường chéo bằng nhau.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 5

      b. Cách vẽ hình vuông khi biết độ dài cạnh bằng \(a\):

      Bước 1: Vẽ đoạn thẳng \(AB = a\left( {cm} \right)\)

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 6

      Bước 2: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại \(A\). Xác định điểm \(D\) trên đường thẳng đó sao cho \(AD = a\left( {cm} \right)\).

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 7

      Bước 3: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại \(B\). Xác định điểm \(C\) trên đường thẳng đó sao cho \(BC = a\left( {cm} \right)\).

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 8

      Bước 4: Nối \(C\) với \(D\) ta được hình vuông ABCD.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 9

      3. Hình lục giác đều

      Một số yếu tố cơ bản của hình lục giác đều:

      - Sáu cạnh bằng nhau.

      - Sáu góc bằng nhau và bằng \({120^0}\).

      Ba đường chéo chính bằng nhau.

      - AC, BD, CE, DF, EA,FB là các đường chéo phụ của ABCDEF.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 10

      4. Hình chữ nhật

      a. Nhận biết hình chữ nhật

      Một số yếu tố cơ bản của hình chữ nhật

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 11

      - Bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\)

      - Các cạnh đối bằng nhau.

      - Hai đường chéo bằng nhau.

      b.Cách vẽ hình chữ nhật

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 12

      Bước 1. Vẽ theo một cạnh góc vuông của ê ke đoạn thẳng AB có độ dài bằng a cm

      Bước 2. Đặt đỉnh góc vuông của ê ke trùng với điểm A và một cạnh ê ke nằm trên AB, vẽ theo cạnh kia của ê ke đoạn thẳng AD có độ dài bằng b cm

      Bước 3. Xoay ê ke rồi thực hiện tương tự như ở Bước 2 để được cạnh BC có độ dài bằng b cm

      Bước 4. Vẽ đoạn thẳng CD.

      5. Hình thoi

      a. Một số yếu tố cơ bản của hình thoi

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 13

      - Bốn cạnh bằng nhau

      - Hai đường chéo vuông góc với nhau.

      - Các cạnh đối song song với nhau

      - Các góc đối bằng nhau

      b. Vẽ hình thoi

      Ví dụ: Dùng thước và compa vẽ hình thoi $ABCD$, biết \(AB = 5{\mkern 1mu} cm\)\(AC = 8{\mkern 1mu} cm\).

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 14

      Bước 1Dùng thước vẽ đoạn thẳng \(AC = 8{\mkern 1mu} cm\)

      Bước 2Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm A bán kính \(5{\mkern 1mu} cm\).

      Bước 3.Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm C bán kính \(5{\mkern 1mu} cm\); phần đường tròn này cắt phần đường tròn tấm A vẽ ở Bước 2 tại các điểm B và D.

      Bước 4Dùng thước vẽ các đoạn thẳng AB, BC, CD, DA.

      6. Hình bình hành

      a. Nhận biết hình bình hành

      Hình bình hành ABCD có:

      - Bốn đỉnh A, B, C, D.

      - Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: \(AB = CD;{\mkern 1mu} BC = AD\).

      - Hai cặp cạnh đối diện song song: AB song song với CD; BC song song với AD.

      - Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường: OA = OC; OB = OD.

      - Hai góc ở các đỉnh A và C bằng nhau; hai góc ở các đỉnh B và D bằng nhau.

      .b. Cách vẽ hình bình hành

      Ví dụ: Cho trước hai đoạn thẳng AB, AD như hình dưới đây. Vẽ hình bình hành ABCD nhận hai đoạn thẳng AB, AD làm cạnh.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 15

      Cách vẽ:

      Ta có thể vẽ bằng thước và compa như sau:

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 16

      Bước 1. Lấy B làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AD. Lấy D làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AB. Gọi C là giao điểm của hai phần đường tròn này

      Bước 2. Dùng thước vẽ các đoạn thẳng BC và CD.

      7. Hình thang cân

      a. Nhận biết hình thang cân

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 17

      Hình thang cân có: 

      - Hai cạnh bên bằng nhau.

      - Hai đường chéo bằng nhau

      - Hai đáy song song với nhau

      - Hai góc kề một đáy bằng nhau.

      Ví dụ:

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 18

      Hình thang cân MNPQ có:

      - Hai cạnh cạnh đáy song song: MN song song với PQ.

      - Hai cạnh bên bằng nhau: MQ = NP.

      - Hai đường chéo bằng nhau: MP = NQ.

      .- Hai góc kề với cạnh cạnh bên PQ bằng nhau, tức là hai góc NPQ và PQM bằng nhau; hai góc kề với cạnh bên MN bằng nhau, tức là hai góc QMN và MNP bằng nhau.

      b. Cách gấp hình thang cân

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 19

      Bước 1: Gấp đôi một tờ giấy hình chữ nhật

      Bước 2: Vẽ một đoạn thẳng nối hai điểm tùy ý trên hai cạnh đối diện (Cạnh không chứa nếp gấp). Cắt theo đường nét đứt như hình minh họa.

      Bước 3: Mở tờ giấy ra ta được một hình thang cân.

      Bước 3: Vẽ đường thẳng vuông góc với AB tại Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 20. Xác định điểm Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 21trên đường thẳng đó sao cho Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 22.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 23

      Bước 4: Nối Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 24với Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 25ta được hình vuông ABCD.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 26

      3. Hình lục giác đều

      Một số yếu tố cơ bản của hình lục giác đều:

      - Sáu cạnh bằng nhau.

      - Sáu góc bằng nhau và bằng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 27.

      Ba đường chéo chính bằng nhau.

      - AC, BD, CE, DF, EA,FB là các đường chéo phụ của ABCDEF.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 28

      4. Hình chữ nhật

      a. Nhận biết hình chữ nhật

      Một số yếu tố cơ bản của hình chữ nhật

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 29

      - Bốn góc bằng nhau và bằng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 30

      - Các cạnh đối bằng nhau.

      - Hai đường chéo bằng nhau.

      b.Cách vẽ hình chữ nhật

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 31

      Bước 1. Vẽ theo một cạnh góc vuông của ê ke đoạn thẳng AB có độ dài bằng a cm

      Bước 2. Đặt đỉnh góc vuông của ê ke trùng với điểm A và một cạnh ê ke nằm trên AB, vẽ theo cạnh kia của ê ke đoạn thẳng AD có độ dài bằng b cm

      Bước 3. Xoay ê ke rồi thực hiện tương tự như ở Bước 2 để được cạnh BC có độ dài bằng b cm

      Bước 4. Vẽ đoạn thẳng CD.

      5. Hình thoi

      a. Một số yếu tố cơ bản của hình thoi

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 32

      - Bốn cạnh bằng nhau

      - Hai đường chéo vuông góc với nhau.

      - Các cạnh đối song song với nhau

      - Các góc đối bằng nhau

      b. Vẽ hình thoi

      Ví dụ: Dùng thước và compa vẽ hình thoi $ABCD$, biết Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 33Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 34.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 35

      Bước 1Dùng thước vẽ đoạn thẳng Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 36

      Bước 2Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm A bán kính Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 37.

      Bước 3.Dùng compa vẽ một phần đường tròn tâm C bán kính Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 38; phần đường tròn này cắt phần đường tròn tấm A vẽ ở Bước 2 tại các điểm B và D.

      Bước 4Dùng thước vẽ các đoạn thẳng AB, BC, CD, DA.

      6. Hình bình hành

      a. Nhận biết hình bình hành

      Hình bình hành ABCD có:

      - Bốn đỉnh A, B, C, D.

      - Hai cặp cạnh đối diện bằng nhau: Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 39.

      - Hai cặp cạnh đối diện song song: AB song song với CD; BC song song với AD.

      - Hai đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường: OA = OC; OB = OD.

      - Hai góc ở các đỉnh A và C bằng nhau; hai góc ở các đỉnh B và D bằng nhau.

      .b. Cách vẽ hình bình hành

      Ví dụ: Cho trước hai đoạn thẳng AB, AD như hình dưới đây. Vẽ hình bình hành ABCD nhận hai đoạn thẳng AB, AD làm cạnh.

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 40

      Cách vẽ:

      Ta có thể vẽ bằng thước và compa như sau:

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 41

      Bước 1. Lấy B làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AD. Lấy D làm tâm, dùng compa vẽ một phần đường tròn có bán kính AB. Gọi C là giao điểm của hai phần đường tròn này

      Bước 2. Dùng thước vẽ các đoạn thẳng BC và CD.

      7. Hình thang cân

      a. Nhận biết hình thang cân

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 42

      Hình thang cân có: 

      - Hai cạnh bên bằng nhau.

      - Hai đường chéo bằng nh

      Bài 1:

      a) Vẽ tam giác \(MNP\) đều có \(MN = 4cm\)

      b) Xác định điểm \(H\) trên cạnh \(MN\) sao cho \(MH = 2cm\)

      c) Dùng thước đo góc đo các góc của tam giác \(PMH\)

      d) Các tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) có phải các tam giác đều không? Vì sao?

      Bài 2:

      Tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp mấy lần tổng các góc trong một hình vuông?

      Bài 3:

      Cho hình chữ nhật \(ABCD\) có \(AB = 3cm;\,AD = 4cm;\,AC = 5cm\). Tính độ dài của cạnh \(CD,BC,BD\).

      Bài 4:

      Cho hình thoi \(EGHK\) với \(O\) là giao điểm của hai đường chéo. Biết \(EG = 15cm\). Tính \(GH,HK,KE\)?

      Bài 5:

      Cho hình thang cân \(ABCD\)\(\left( {AB//CD} \right)\) có \(AB = 6cm\), \(AD = 8cm\), \(AC = 11cm\), \(\angle BCD = {40^0}\). Tính \(BD\); \(\angle ADC\). 

      Lời giải chi tiết:

      Bài 1:

      a) Vẽ tam giác \(MNP\) đều có \(MN = 4cm\)

      b) Xác định điểm \(H\) trên cạnh \(MN\) sao cho \(MH = 2cm\)

      c) Dùng thước đo góc đo các góc của tam giác \(PMH\)

      d) Các tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) có phải các tam giác đều không? Vì sao?

      Phương pháp

      Vẽ tam giác đều thông qua vẽ đoạn thẳng khi biết độ dài và vẽ góc khi biết số đo góc

      Sử dụng thước đo góc để đo góc

      Sử dụng tính chất về góc để nhận biết tam giác đều.

      Lời giải

      a)

      Bước 1: Vẽ \(MN = 4cm\) bằng thước thẳng

      Bước 2: Vẽ \(\angle MNx = {60^0}\) và \(\angle NMy = {60^0}\) bằng thước êkê có góc \({60^0}\)

      Bước 3: Hai tia \(My\) và \(Nx\) cắt nhau tại \(P\) ta được tam giác \(MNP\)

      b)

      Trên đoạn \(MN\) lấy điểm \(H\) sao cho \(MH = 2cm\)

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 43

      c) Đo được \(\angle PHM = {90^0}\) và \(\angle PHN = {90^0}\)

      d) Tam giác \(PHM\) và tam giác \(PHN\) không phải là các tam giác đều vì mỗi tam giác đều tồn tại một góc không bằng \({60^0}\). 

      Bài 2:

      Tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp mấy lần tổng các góc trong một hình vuông?

      Phương pháp

      Sử dụng khái niệm hình vuông, hình lục giác đều

      Lời giải

      Trong hình vuông có: bốn góc bằng nhau và bằng \({90^0}\), nên tổng các góc của hình vuông bằng \({4.90^0} = {360^0}\)

      Trong một hình lục giác đều, có sáu góc bằng nhau, mỗi góc có số đo bằng \({120^0}\) nên tổng các góc trong một hình lục giác đều là \({6.120^0} = {720^0}\).

      Vậy tổng các góc trong một hình lục giác đều luôn gấp \(\dfrac{{{{720}^0}}}{{{{360}^0}}} = 2\) lần tổng các góc trong một hình vuông.

      Bài 3:

      Cho hình chữ nhật \(ABCD\) có \(AB = 3cm;\,AD = 4cm;\,AC = 5cm\). Tính độ dài của cạnh \(CD,BC,BD\).

      Phương pháp

      Áp dụng được mối quan hệ giữa các yếu tố của hình chữ nhật vào giải toán.

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 44

      Ta có: \(ABCD\) là hình chữ nhật

      \(AD = BC = 4cm\,\)

      \(CD = AB = 3cm\)

      \(BD = AC = 5cm\)

      Bài 4:

      Cho hình thoi \(EGHK\) với \(O\) là giao điểm của hai đường chéo. Biết \(EG = 15cm\). Tính \(GH,HK,KE\)?

      Phương pháp

      Sử dụng định nghĩa của hình thoi có 4 cạnh bằng nhau nên tính được độ dài của các cạnh

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 45

      Ta có: \(EGHK\) là hình thoi

      \( \Rightarrow GH = HK = KE = EG = 15cm\)

      Bài 5:

      Cho hình thang cân \(ABCD\)\(\left( {AB//CD} \right)\) có \(AB = 6cm\), \(AD = 8cm\), \(AC = 11cm\), \(\angle BCD = {40^0}\). Tính \(BD\); \(\angle ADC\).

      Phương pháp

      Áp dụng phát biểu "Hình thang cân có hai góc kề một đáy bằng nhau" và "Hình thang cân có hai đường chéo bằng nhau" để giải toán.

      Lời giải

      Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 46

      Ta có: \(BD = AC = 11cm;\angle ADC = \angle BCD = {40^0}\)

      Tự tin bứt phá năm học lớp 6 ngay từ đầu! Khám phá Dạng 1. Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng Chủ đề 8 Ôn hè Toán 6 – nội dung then chốt trong chuyên mục toán 6 trên nền tảng soạn toán. Với bộ bài tập toán trung học cơ sở được biên soạn chuyên sâu, cập nhật chính xác theo khung chương trình sách giáo khoa THCS, đây chính là người bạn đồng hành đáng tin cậy giúp các em tối ưu hóa toàn diện quá trình ôn luyện và xây dựng nền tảng kiến thức Toán vững chắc thông qua phương pháp tiếp cận trực quan, mang lại hiệu quả vượt trội không ngờ.

      Dạng 1: Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng - Ôn hè Toán 6

      Chào mừng các em học sinh đến với bài học quan trọng trong chương trình ôn hè Toán 6. Dạng 1 này tập trung vào việc nắm vững kiến thức cơ bản về các hình phẳng, một nền tảng thiết yếu cho việc học Toán ở các lớp trên. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá và hiểu rõ về các khái niệm, tính chất và cách nhận biết các hình phẳng phổ biến.

      1. Đường thẳng

      Đường thẳng là một khái niệm cơ bản trong hình học. Nó được hiểu là một đường không có điểm đầu, không có điểm cuối và kéo dài vô hạn về cả hai phía. Để vẽ một đường thẳng, ta sử dụng thước kẻ và đảm bảo nó kéo dài đều đặn.

      • Định nghĩa: Đường thẳng là một đường không có điểm đầu, không có điểm cuối.
      • Ký hiệu: Thường được ký hiệu bằng chữ cái thường viết hoa hoặc hai điểm bất kỳ trên đường thẳng. Ví dụ: đường thẳng AB.
      • Tính chất: Một đường thẳng chỉ xác định một hướng duy nhất.

      2. Đoạn thẳng

      Đoạn thẳng là một phần của đường thẳng giới hạn bởi hai điểm. Hai điểm này được gọi là mút của đoạn thẳng.

      • Định nghĩa: Đoạn thẳng là một phần của đường thẳng, có hai mút.
      • Ký hiệu: Đoạn thẳng AB, ký hiệu là AB.
      • Độ dài đoạn thẳng: Khoảng cách giữa hai mút của đoạn thẳng.

      3. Tia

      Tia là một phần của đường thẳng, có một mút và kéo dài vô hạn về một phía.

      • Định nghĩa: Tia là một phần của đường thẳng, có một mút và kéo dài vô hạn về một phía.
      • Ký hiệu: Tia AB, ký hiệu là AB. Điểm A là gốc của tia.
      • Phân biệt tia và đoạn thẳng: Tia có một mút, đoạn thẳng có hai mút.

      4. Góc

      Góc là hình tạo bởi hai tia chung gốc. Góc được đo bằng độ (°).

      • Định nghĩa: Góc là hình tạo bởi hai tia chung gốc.
      • Ký hiệu: Góc xOy, ký hiệu là ∠xOy.
      • Các loại góc:
        • Góc nhọn: Góc có số đo nhỏ hơn 90°.
        • Góc vuông: Góc có số đo bằng 90°.
        • Góc tù: Góc có số đo lớn hơn 90° và nhỏ hơn 180°.
        • Góc bẹt: Góc có số đo bằng 180°.

      5. Các loại góc đặc biệt

      Ngoài các loại góc cơ bản, còn có một số loại góc đặc biệt cần lưu ý:

      • Góc kề bù: Hai góc kề bù có tổng số đo bằng 180°.
      • Góc đối đỉnh: Hai góc đối đỉnh có số đo bằng nhau.

      6. Bài tập vận dụng

      Để củng cố kiến thức, chúng ta hãy cùng giải một số bài tập sau:

      1. Vẽ đoạn thẳng AB dài 5cm.
      2. Vẽ tia Ox. Trên tia Ox, lấy điểm A sao cho OA = 3cm.
      3. Cho góc xOy = 60°. Tính số đo góc kề bù với góc xOy.

      7. Kết luận

      Dạng 1: Đặc điểm của một số hình phẳng quan trọng là nền tảng cơ bản cho việc học hình học. Việc nắm vững các khái niệm, tính chất và cách nhận biết các hình phẳng sẽ giúp các em giải quyết các bài toán một cách dễ dàng và hiệu quả hơn. Chúc các em học tốt!

      Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 6