Bài học này thuộc chương trình ôn tập toán lớp 4, tập trung vào việc củng cố kỹ năng kiểm đếm số liệu và rèn luyện khả năng lựa chọn phương án đúng trong các bài toán thực tế.
Học sinh sẽ được ôn lại các kiến thức về các đơn vị đo lường, cách thực hiện các phép tính cơ bản và áp dụng vào giải quyết các bài toán liên quan đến số liệu.
Bài 1. Rô-bốt cắt giấy màu được các hình gồm hình vuông, hình tròn, hình tam giác rồi trang trí lên cây như hình vẽ.
Bài 3 (trang 135 SGK Toán 2 tập 2)
Nam cho 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ vào hộp. Không nhìn vào hộp, Rô-bốt
lấy ra 2 quả bóng. Chọn khả năng xảy ra trong môi trường hợp sau:
a) Cả 2 quả lấy ra đều là bóng xanh.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
b) Cả 2 quả lấy ra đều là bóng đỏ.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
c) Trong 2 quả lấy ra, có ít nhất 1 bóng xanh.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
Phương pháp giải:
Mô tả khả năng xảy ra khi lấy ra 2 quả bóng, từ đó trả lời các câu hỏi của bài toán.
Lời giải chi tiết:
a) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì cả 2 quả lấy ra có thể đều là bóng xanh.
Chọn C.
b) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì cả 2 quả lấy ra không thể đều là bóng đỏ.
Chọn B.
c) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì trong 2 quả lấy ra chắc chắn có ít nhất 1 bóng xanh.
Chọn A.
Bài 2 (trang 135 SGK Toán 2 tập 2)
Cho biểu đồ về số quả cam, quả táo, quả xoài ở một cửa hàng bán hoa quả trong chợ.
a) Điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Có 
quả cam; 
quả táo; 
quả xoài.
b) Chọn câu trả lời đúng.
• Loại quả nào có nhiều nhất?
A. Cam B. Táo C. Xoài
• Loại quả nào có ít nhất?
A. Cam B. Táo C. Xoài
Phương pháp giải:
a) Quan sát biểu đồ, tìm số túi cam/ táo/ xoài và số quả bên ngoài, từ đó tìm được tổng số quả mỗi loại.
b) So sánh số lượng các loại quả, từ đó tìm được loại quả có nhiều nhất, loại quả có ít nhất.
Lời giải chi tiết:
a) Quan sát ta thấy có:
• 3 túi cam và 6 quả cam. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 36 quả cam.
• 5 túi táo. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 50 quả táo.
• 4 túi xoài và 2 quả xoài. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 42 quả xoài.
Vậy: Có 36 quả cam; 50 quả táo ; 42 quả xoài.
b) Ta có: 36 < 42 < 50. Vậy:
• Loại quả có nhiều nhất là táo.
Chọn B.
• Loại quả có ít nhất là cam.
Chọn A.
Bài 1 (trang 134 SGK Toán 2 tập 2)
Rô-bốt cắt giấy màu được các hình gồm hình vuông, hình tròn, hình tam giác rồi trang trí lên cây như hình vẽ.
Điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Phương pháp giải:
Quan sát hình vẽ, đếm số lượng mỗi loại theo yêu cầu đề bài rồi điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Lời giải chi tiết:
Bài 1 (trang 134 SGK Toán 2 tập 2)
Rô-bốt cắt giấy màu được các hình gồm hình vuông, hình tròn, hình tam giác rồi trang trí lên cây như hình vẽ.
Điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Phương pháp giải:
Quan sát hình vẽ, đếm số lượng mỗi loại theo yêu cầu đề bài rồi điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Lời giải chi tiết:
Bài 2 (trang 135 SGK Toán 2 tập 2)
Cho biểu đồ về số quả cam, quả táo, quả xoài ở một cửa hàng bán hoa quả trong chợ.
a) Điền số thích hợp vào ô có dấu “?”.
Có 
quả cam; 
quả táo; 
quả xoài.
b) Chọn câu trả lời đúng.
• Loại quả nào có nhiều nhất?
A. Cam B. Táo C. Xoài
• Loại quả nào có ít nhất?
A. Cam B. Táo C. Xoài
Phương pháp giải:
a) Quan sát biểu đồ, tìm số túi cam/ táo/ xoài và số quả bên ngoài, từ đó tìm được tổng số quả mỗi loại.
b) So sánh số lượng các loại quả, từ đó tìm được loại quả có nhiều nhất, loại quả có ít nhất.
Lời giải chi tiết:
a) Quan sát ta thấy có:
• 3 túi cam và 6 quả cam. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 36 quả cam.
• 5 túi táo. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 50 quả táo.
• 4 túi xoài và 2 quả xoài. Mà mỗi túi có 10 quả. Do đó có tất cả 42 quả xoài.
Vậy: Có 36 quả cam; 50 quả táo ; 42 quả xoài.
b) Ta có: 36 < 42 < 50. Vậy:
• Loại quả có nhiều nhất là táo.
Chọn B.
• Loại quả có ít nhất là cam.
Chọn A.
Bài 3 (trang 135 SGK Toán 2 tập 2)
Nam cho 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ vào hộp. Không nhìn vào hộp, Rô-bốt
lấy ra 2 quả bóng. Chọn khả năng xảy ra trong môi trường hợp sau:
a) Cả 2 quả lấy ra đều là bóng xanh.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
b) Cả 2 quả lấy ra đều là bóng đỏ.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
c) Trong 2 quả lấy ra, có ít nhất 1 bóng xanh.
A. Chắc chắn B. Không thể C. Có thể
Phương pháp giải:
Mô tả khả năng xảy ra khi lấy ra 2 quả bóng, từ đó trả lời các câu hỏi của bài toán.
Lời giải chi tiết:
a) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì cả 2 quả lấy ra có thể đều là bóng xanh.
Chọn C.
b) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì cả 2 quả lấy ra không thể đều là bóng đỏ.
Chọn B.
c) Vì trong hộp có 2 quả bóng xanh và 1 quả bóng đỏ nên khi lấy ra 2 quả bóng thì trong 2 quả lấy ra chắc chắn có ít nhất 1 bóng xanh.
Chọn A.
Bài 74 trong chương trình toán lớp 4 là một bài học quan trọng giúp học sinh ôn tập và củng cố những kiến thức đã học về kiểm đếm số liệu và lựa chọn khả năng. Bài học này không chỉ giúp học sinh nắm vững các khái niệm cơ bản mà còn rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Kiểm đếm số liệu là quá trình xác định số lượng của các đối tượng hoặc các đơn vị đo lường. Trong toán học, việc kiểm đếm số liệu thường được thực hiện thông qua các phép tính cộng, trừ, nhân, chia. Để kiểm đếm số liệu chính xác, học sinh cần nắm vững các đơn vị đo lường và cách chuyển đổi giữa các đơn vị khác nhau.
Lựa chọn khả năng là kỹ năng xác định phương án đúng nhất trong các lựa chọn được đưa ra. Để lựa chọn khả năng chính xác, học sinh cần đọc kỹ đề bài, phân tích thông tin và loại trừ các phương án không phù hợp. Kỹ năng này đòi hỏi sự tập trung và khả năng suy luận logic.
Ví dụ 1: Trong một lớp học có 25 học sinh. Số học sinh nữ là 13. Hỏi số học sinh nam là bao nhiêu?
Giải: Số học sinh nam là: 25 - 13 = 12 (học sinh)
Ví dụ 2: Một cửa hàng có 50kg gạo. Cửa hàng đã bán được 20kg gạo. Hỏi cửa hàng còn lại bao nhiêu kg gạo?
Giải: Số gạo còn lại là: 50 - 20 = 30 (kg)
Kiến thức về kiểm đếm số liệu và lựa chọn khả năng có ứng dụng rất lớn trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, khi đi mua sắm, chúng ta cần kiểm đếm số lượng hàng hóa cần mua và lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu và ngân sách của mình. Trong công việc, chúng ta cũng cần sử dụng kỹ năng này để phân tích số liệu, đánh giá hiệu quả và đưa ra quyết định đúng đắn.
| STT | Câu hỏi | Đáp án |
|---|---|---|
| 1 | Một vườn hoa có 30 cây hoa hồng và 20 cây hoa cúc. Hỏi vườn hoa có tất cả bao nhiêu cây hoa? | 50 cây |
| 2 | Một người có 100.000 đồng. Người đó mua một quyển sách giá 30.000 đồng. Hỏi người đó còn lại bao nhiêu tiền? | 70.000 đồng |
Hy vọng bài học này sẽ giúp các em học sinh nắm vững kiến thức về kiểm đếm số liệu và lựa chọn khả năng, từ đó đạt kết quả tốt trong học tập.
