Toán lớp 5 Bài 111. Thể tích - SGK Bình Minh

Bài 111 Toán lớp 5, sách giáo khoa Bình Minh, là một bước quan trọng trong việc giúp học sinh làm quen với khái niệm thể tích – một đại lượng đo không gian mà một vật chiếm giữ. Bài học này tập trung vào việc tính thể tích của hai hình cơ bản: hình hộp chữ nhật và hình lập phương.

I. Khái niệm về thể tích

Thể tích là lượng không gian bên trong một vật thể ba chiều. Đơn vị đo thể tích thường dùng là mét khối (m³), centimet khối (cm³), lít (l) và mililit (ml). Mối quan hệ giữa các đơn vị này là:

• 1 m³ = 1000 dm³
• 1 dm³ = 1000 cm³
• 1 lít = 1 dm³
• 1 ml = 1 cm³

II. Tính thể tích hình hộp chữ nhật

Hình hộp chữ nhật có sáu mặt, trong đó có ba đôi mặt đối diện song song và bằng nhau. Để tính thể tích hình hộp chữ nhật, ta sử dụng công thức:

V = a × b × c

Trong đó:

• V là thể tích
• a là chiều dài
• b là chiều rộng
• c là chiều cao

Ví dụ: Một hình hộp chữ nhật có chiều dài 5cm, chiều rộng 3cm và chiều cao 2cm. Vậy thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:

V = 5cm × 3cm × 2cm = 30cm³

III. Tính thể tích hình lập phương

Hình lập phương là hình hộp chữ nhật đặc biệt, có tất cả các cạnh bằng nhau. Để tính thể tích hình lập phương, ta sử dụng công thức:

V = a × a × a = a³

Trong đó:

• V là thể tích
• a là cạnh của hình lập phương

Ví dụ: Một hình lập phương có cạnh 4cm. Vậy thể tích của hình lập phương đó là:

V = 4cm × 4cm × 4cm = 64cm³

IV. Bài tập vận dụng

Bài 111 SGK Toán lớp 5 Bình Minh thường đưa ra các bài tập yêu cầu học sinh tính thể tích của các hình hộp chữ nhật và hình lập phương trong các tình huống thực tế. Để giải các bài tập này, học sinh cần:

1. Xác định đúng hình dạng của vật thể (hình hộp chữ nhật hay hình lập phương).
2. Đọc kỹ đề bài để xác định các kích thước cần thiết (chiều dài, chiều rộng, chiều cao hoặc cạnh).
3. Áp dụng đúng công thức tính thể tích.
4. Ghi rõ đơn vị đo thể tích.

Ví dụ:

Một bể nước hình hộp chữ nhật có chiều dài 1.2m, chiều rộng 0.8m và chiều cao 1m. Hỏi bể nước đó chứa được bao nhiêu lít nước?

Giải:

Thể tích của bể nước là: V = 1.2m × 0.8m × 1m = 0.96m³

Đổi 0.96m³ = 960 lít

Vậy bể nước đó chứa được 960 lít nước.

V. Mở rộng kiến thức

Ngoài việc tính thể tích của hình hộp chữ nhật và hình lập phương, học sinh có thể tìm hiểu thêm về thể tích của các hình khác như hình trụ, hình cầu,… Việc hiểu rõ về thể tích giúp học sinh ứng dụng kiến thức vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, như tính lượng nước cần thiết cho một bể bơi, tính lượng vật liệu cần thiết để xây dựng một công trình,…

Hy vọng với những kiến thức và hướng dẫn trên, các em học sinh sẽ nắm vững bài học Toán lớp 5 Bài 111: Thể tích - SGK Bình Minh và tự tin giải các bài tập liên quan.