Bài 161 Toán lớp 5 thuộc chương trình ôn tập về hình học, tiếp tục củng cố kiến thức về các hình vuông, hình chữ nhật, diện tích và chu vi của chúng. Bài học này giúp học sinh rèn luyện kỹ năng giải toán thực tế và áp dụng các công thức đã học.
Tại giaitoan.edu.vn, chúng tôi cung cấp lời giải chi tiết, dễ hiểu cho từng bài tập trong Bài 161, giúp các em học sinh nắm vững kiến thức và tự tin giải các bài toán tương tự.
Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài bằng a, chiều rộng bằng b, chiều cao bằng c: Số? Số? Một bể bơi dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài 50 m, chiều rộng 30 m, sâu 2 m. Cần bao nhiêu lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi đó? Người ta dùng các khối lập phương nhỏ cạnh 1 cm để lắp thành khối lập phương lớn như hình bên. Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài bằng a, chiều rộng bằng b, chiều cao bằng c: Số? Số? Một bể bơi dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài 50 m,
Trả lời câu hỏi 1 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài bằng a, chiều rộng bằng b, chiều cao bằng c:
a) a = 12 cm, b = 8 cm và c = 6 cm
b) a = 12,5 m, b = 8,2 m và c = 1,8 m
Phương pháp giải:
Thể tích của hình hộp chữ nhật = chiều dài × chiều rộng × chiều cao
Lời giải chi tiết:
a) Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:
12 × 8 × 6 = 576 (cm3)
Đáp số: 576 cm3
b) Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:
12,5 × 8,2 × 1,8 = 184,5 (m3)
Đáp số: 184,5 m3.
Trả lời câu hỏi 2 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Số?
Chú thợ cần 2,16 m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh 0,6 m. Vậy chú thợ cần (?) m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh dài gấp đôi thùng đó.
Phương pháp giải:
Vì Diện tích xung quanh, diện tích toàn phần của hình lập phương tăng lên 4 lần khi cạnh của nó gấp lên 2 lần.
- Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới gấp 4 lần diện tích toàn phần thùng đựng hàng cũ.
- Tính Số mét vuông tôn để gò 1 m2 thùng đựng hàng = Diện tích toàn phần thùng đựng hàng cạnh 0,6 m : Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng cạnh 0,6 m
- Tính Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng mới = Số mét vuông tôn để gò 1 m2 thùng đựng hàng × Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới
Lời giải chi tiết:
Diện tích toàn phần thùng đựng hàng cạnh 0,6 m là:
0,6 × 0,6 × 6 = 2,16 (m2)
Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới là:
2,16 × 4 = 8,64 (m2)
1 m2 thùng đựng hàng cần số mét vuông tôn là:
2,16 : 2,16 = 1 (m2)
Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng mới là:
1 × 8,64 = 8,64 (m2)
Vậy chú thợ cần 8,64 m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh dài gấp đôi thùng đó.
Trả lời câu hỏi 4 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Một bể bơi dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài 50 m, chiều rộng 30 m, sâu 2 m. Cần bao nhiêu lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi đó?
Phương pháp giải:
- Tính thể tích bể bơi = chiều dài × chiều rộng × chiều sâu
- Đổi mét khối sang lít.
- Tính số lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi = thể tích bể bơi × 95 : 100
Lời giải chi tiết:
Thể tích bể bơi đó là:
50 × 30 × 2 = 3 000 (m3)
Đổi: 3 000 m3 = 3 000 000 lít
Cần số lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi đó là:
3 000 000 : 95 × 100 = 2 850 000 (lít)
Đáp số: 2 850 000 lít nước.
Trả lời câu hỏi 5 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Người ta dùng các khối lập phương nhỏ cạnh 1 cm để lắp thành khối lập phương lớn như hình bên. Sau đó người ta sơn 6 mặt của khối lập phương đó.
a) Tính thể tích của khối lập phương lớn.
b) Có bao nhiêu khối lập phương nhỏ được sơn 3 mặt? 2 mặt? 1 mặt?

Phương pháp giải:
- Tính cạnh khối lập phương lớn = cạnh khối lập phương nhỏ × 3
- Tính thể tích khối lập phương lớn = cạnh × cạnh × cạnh
Lời giải chi tiết:
a) Cạnh khối lập phương lớn là:
1 × 3 = 3 (cm)
Thể tích khối lập phương lớn là:
3 × 3 × 3 = 27 (cm3)
b) Số hình lập phương nhỏ được sơn 3 mặt là: 8 hình nằm ở 8 đỉnh khối lập phương lớn.
Ta thấy, mỗi cạnh của hình lập phương lớn có 1 hình lập phương được sơn 2 mặt.
Số hình lập phương nhỏ được sơn 2 mặt là 1 × 12 = 12 (hình)
Mỗi mặt của khối lập phương có 1 hình lập phương được sơn 1 mặt
Số hình lập phương được sơn 1 mặt là 1 × 6 = 6 (hình)
Đáp số: a) 27 cm3;
b) 3 mặt: 8 hình; 2 mặt: 12 hình; 1 mặt: 6 hình.
Trả lời câu hỏi 3 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Số?
Chú Tư quét sơn trần nhà và mặt tường bên trong một hội trường có chiều dài 18 m, chiều rộng 8 m và cao 4,2 m. Hội trường đó có hai cửa ra vào, mỗi cửa rộng 1,2 m, cao 2,1 m và bốn cửa sổ, mỗi cửa rộng 1,8 m, cao 1,2 m. Biết rằng mỗi ki-lô-gam sơn chú sẽ sơn được 4,8 m2 tường nhà. Chú Tư cần (?) kg sơn để sơn hội trường đó.

Phương pháp giải:
- Tính diện tích phần quét sơn = diện tích trần nhà + diên tích các tường bên trong – diện tích 2 cửa ra vào – diện tích 4 cửa sổ
- Tính diện tích trần nhà = chiều dài × chiều rộng
- Tính diện tích các tường bên trong (diện tích xung quanh hội trường) = chu vi đáy × chiều cao
- Tính diện tích 2 cửa ra vào = chiều rộng × chiều cao × 2
- Tính diện tích 4 cửa sổ = chiều dài × chiều cao × 4
- Tính số kg sơn để sơn hội trường = diện tích phần quét sơn : diện tích tường cho 1 kg sơn
Lời giải chi tiết:
Diện tích trần nhà là:
18 × 8 = 144 (m2)
Diện tích các tường bên trong là:
(18 + 8) × 2 × 4,2 = 218,4 (m2)
Diện tích 2 cửa ra vào là:
1,2 × 2,1 × 2 = 5,04 (m2)
Diện tích 4 cửa sổ là:
1,8 × 1,2 × 4 = 8,64 (m2)
Diện tích phần quét sơn là:
144 + 218,4 - 5,04 - 8,64 = 348,72 (m2)
Số kg sơn để sơn hội trường là:
348,72 : 4,8 = 72,65 (kg)
Vậy Chú Tư cần 72,65 kg sơn để sơn hội trường đó.
Trả lời câu hỏi 1 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Tính thể tích của hình hộp chữ nhật có chiều dài bằng a, chiều rộng bằng b, chiều cao bằng c:
a) a = 12 cm, b = 8 cm và c = 6 cm
b) a = 12,5 m, b = 8,2 m và c = 1,8 m
Phương pháp giải:
Thể tích của hình hộp chữ nhật = chiều dài × chiều rộng × chiều cao
Lời giải chi tiết:
a) Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:
12 × 8 × 6 = 576 (cm3)
Đáp số: 576 cm3
b) Thể tích của hình hộp chữ nhật đó là:
12,5 × 8,2 × 1,8 = 184,5 (m3)
Đáp số: 184,5 m3.
Trả lời câu hỏi 2 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Số?
Chú thợ cần 2,16 m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh 0,6 m. Vậy chú thợ cần (?) m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh dài gấp đôi thùng đó.
Phương pháp giải:
Vì Diện tích xung quanh, diện tích toàn phần của hình lập phương tăng lên 4 lần khi cạnh của nó gấp lên 2 lần.
- Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới gấp 4 lần diện tích toàn phần thùng đựng hàng cũ.
- Tính Số mét vuông tôn để gò 1 m2 thùng đựng hàng = Diện tích toàn phần thùng đựng hàng cạnh 0,6 m : Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng cạnh 0,6 m
- Tính Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng mới = Số mét vuông tôn để gò 1 m2 thùng đựng hàng × Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới
Lời giải chi tiết:
Diện tích toàn phần thùng đựng hàng cạnh 0,6 m là:
0,6 × 0,6 × 6 = 2,16 (m2)
Diện tích toàn phần thùng đựng hàng mới là:
2,16 × 4 = 8,64 (m2)
1 m2 thùng đựng hàng cần số mét vuông tôn là:
2,16 : 2,16 = 1 (m2)
Số mét vuông tôn để gò thùng đựng hàng mới là:
1 × 8,64 = 8,64 (m2)
Vậy chú thợ cần 8,64 m2 tôn để gò một thùng đựng hàng hình lập phương cạnh dài gấp đôi thùng đó.
Trả lời câu hỏi 3 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Số?
Chú Tư quét sơn trần nhà và mặt tường bên trong một hội trường có chiều dài 18 m, chiều rộng 8 m và cao 4,2 m. Hội trường đó có hai cửa ra vào, mỗi cửa rộng 1,2 m, cao 2,1 m và bốn cửa sổ, mỗi cửa rộng 1,8 m, cao 1,2 m. Biết rằng mỗi ki-lô-gam sơn chú sẽ sơn được 4,8 m2 tường nhà. Chú Tư cần (?) kg sơn để sơn hội trường đó.

Phương pháp giải:
- Tính diện tích phần quét sơn = diện tích trần nhà + diên tích các tường bên trong – diện tích 2 cửa ra vào – diện tích 4 cửa sổ
- Tính diện tích trần nhà = chiều dài × chiều rộng
- Tính diện tích các tường bên trong (diện tích xung quanh hội trường) = chu vi đáy × chiều cao
- Tính diện tích 2 cửa ra vào = chiều rộng × chiều cao × 2
- Tính diện tích 4 cửa sổ = chiều dài × chiều cao × 4
- Tính số kg sơn để sơn hội trường = diện tích phần quét sơn : diện tích tường cho 1 kg sơn
Lời giải chi tiết:
Diện tích trần nhà là:
18 × 8 = 144 (m2)
Diện tích các tường bên trong là:
(18 + 8) × 2 × 4,2 = 218,4 (m2)
Diện tích 2 cửa ra vào là:
1,2 × 2,1 × 2 = 5,04 (m2)
Diện tích 4 cửa sổ là:
1,8 × 1,2 × 4 = 8,64 (m2)
Diện tích phần quét sơn là:
144 + 218,4 - 5,04 - 8,64 = 348,72 (m2)
Số kg sơn để sơn hội trường là:
348,72 : 4,8 = 72,65 (kg)
Vậy Chú Tư cần 72,65 kg sơn để sơn hội trường đó.
Trả lời câu hỏi 4 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Một bể bơi dạng hình hộp chữ nhật có chiều dài 50 m, chiều rộng 30 m, sâu 2 m. Cần bao nhiêu lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi đó?
Phương pháp giải:
- Tính thể tích bể bơi = chiều dài × chiều rộng × chiều sâu
- Đổi mét khối sang lít.
- Tính số lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi = thể tích bể bơi × 95 : 100
Lời giải chi tiết:
Thể tích bể bơi đó là:
50 × 30 × 2 = 3 000 (m3)
Đổi: 3 000 m3 = 3 000 000 lít
Cần số lít nước để bơm đầy 95% thể tích bể bơi đó là:
3 000 000 : 95 × 100 = 2 850 000 (lít)
Đáp số: 2 850 000 lít nước.
Trả lời câu hỏi 5 trang 92 SGK Toán 5 Bình Minh
Người ta dùng các khối lập phương nhỏ cạnh 1 cm để lắp thành khối lập phương lớn như hình bên. Sau đó người ta sơn 6 mặt của khối lập phương đó.
a) Tính thể tích của khối lập phương lớn.
b) Có bao nhiêu khối lập phương nhỏ được sơn 3 mặt? 2 mặt? 1 mặt?

Phương pháp giải:
- Tính cạnh khối lập phương lớn = cạnh khối lập phương nhỏ × 3
- Tính thể tích khối lập phương lớn = cạnh × cạnh × cạnh
Lời giải chi tiết:
a) Cạnh khối lập phương lớn là:
1 × 3 = 3 (cm)
Thể tích khối lập phương lớn là:
3 × 3 × 3 = 27 (cm3)
b) Số hình lập phương nhỏ được sơn 3 mặt là: 8 hình nằm ở 8 đỉnh khối lập phương lớn.
Ta thấy, mỗi cạnh của hình lập phương lớn có 1 hình lập phương được sơn 2 mặt.
Số hình lập phương nhỏ được sơn 2 mặt là 1 × 12 = 12 (hình)
Mỗi mặt của khối lập phương có 1 hình lập phương được sơn 1 mặt
Số hình lập phương được sơn 1 mặt là 1 × 6 = 6 (hình)
Đáp số: a) 27 cm3;
b) 3 mặt: 8 hình; 2 mặt: 12 hình; 1 mặt: 6 hình.
Bài 161 Toán lớp 5 là một bài học quan trọng trong chương trình ôn tập về hình học, giúp học sinh củng cố và mở rộng kiến thức đã học về các hình vuông, hình chữ nhật, diện tích và chu vi. Bài học này không chỉ yêu cầu học sinh nắm vững các công thức tính toán mà còn đòi hỏi khả năng áp dụng kiến thức vào giải quyết các bài toán thực tế.
Bài 161 tập trung vào việc ôn tập các kiến thức sau:
Dưới đây là hướng dẫn giải chi tiết một số bài tập tiêu biểu trong Bài 161:
Một hình vuông có cạnh 5cm. Tính diện tích và chu vi của hình vuông đó.
Giải:
Một hình chữ nhật có chiều dài 8cm và chiều rộng 4cm. Tính diện tích và chu vi của hình chữ nhật đó.
Giải:
Một khu vườn hình chữ nhật có chiều dài 12m và chiều rộng 7m. Người ta muốn rào xung quanh khu vườn đó. Hỏi cần bao nhiêu mét hàng rào?
Giải:
Chu vi khu vườn là: (12m + 7m) x 2 = 38m
Vậy cần 38 mét hàng rào để rào xung quanh khu vườn.
Để học tốt Toán lớp 5 Bài 161, các em học sinh nên:
Việc ôn tập về hình học là rất quan trọng đối với học sinh lớp 5. Nó giúp các em:
Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết và các mẹo học tập trên, các em học sinh sẽ học tốt Toán lớp 5 Bài 161 và đạt kết quả cao trong môn học này.
| Hình dạng | Công thức tính diện tích | Công thức tính chu vi |
|---|---|---|
| Hình vuông | S = a x a | P = a x 4 |
| Hình chữ nhật | S = a x b | P = (a + b) x 2 |