Logo Header
  1. Môn Toán
  2. Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều

Chào mừng bạn đến với bài học về lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn trong chương trình Toán 9 Cánh diều. Bài học này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản và quan trọng nhất về chủ đề này.

Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu định nghĩa, tính chất, dấu hiệu nhận biết tứ giác nội tiếp đường tròn, và các ứng dụng thực tế của lý thuyết này trong giải toán.

1. Đường tròn ngoại tiếp của một tứ giác Định nghĩa đường tròn ngoại tiếp tứ giác Tứ giác có bốn đỉnh thuộc một đường tròn được gọi là tứ giác nội tiếp đường tròn (hay còn gọi là tứ giác nội tiếp).

1. Đường tròn ngoại tiếp của một tứ giác

Định nghĩa đường tròn ngoại tiếp tứ giác

Tứ giác có bốn đỉnh thuộc một đường tròn được gọi là tứ giác nội tiếp đường tròn (hay còn gọi là tứ giác nội tiếp).

Ví dụ:

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 1

Tứ giác ABCD là tứ giác nội tiếp và đường tròn (O) được gọi là đường tròn ngoại tiếp tứ giác ABCD.

Tính chất

Trong một tứ giác nội tiếp đường tròn, tổng số đo hai góc đối bằng \(180^\circ \).

Ví dụ:

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 2

Tứ giác ABCD nội tiếp (O) nên \(\widehat A + \widehat C = 180^\circ ;\widehat B + \widehat D = 180^\circ \).

2. Hình chữ nhật, hình vuông nội tiếp đường tròn

Hình chữ nhật nội tiếp đường tròn

- Mỗi hình chữ nhật là một tứ giác nội tiếp đường tròn.

- Tâm của đường tròn ngoại tiếp hình chữ nhật là giao điểm của hai đường chéo và mỗi đường chéo là một đường kính của đường tròn đó.

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 3

Hình vuông nội tiếp đường tròn

- Mỗi hình vuông là một tứ giác nội tiếp đường tròn.

- Tâm của đường tròn ngoại tiếp hình vuông là giao điểm của hai đường chéo và mỗi đường chéo là một đường kính của đường tròn.

Bán kính của đường tròn ngoại tiếp hình vuông cạnh a là \(\frac{{a\sqrt 2 }}{2}\).

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 4

Ví dụ:

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 5

Áp dụng định lí Pythagore cho tam giác ABD vuông tại A, ta có:

\(B{D^2} = A{B^2} + A{D^2} = {3^2} + {4^2} = 25\) nên \(BD = 5cm\).

Do đó, ta có \(R = \frac{{BD}}{2} = 2,5cm\).

Đường tròn (O;2,5) là đường tròn ngoại tiếp hình chữ nhật ABCD.

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều 6

Làm chủ Toán 9, tự tin vào phòng thi! Đừng bỏ lỡ Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều đặc sắc thuộc chuyên mục bài tập toán 9 trên nền tảng đề thi toán. Với bộ bài tập lý thuyết toán thcs được biên soạn chuyên sâu, bám sát cấu trúc đề thi và chương trình sách giáo khoa mới nhất, đây chính là công cụ đắc lực giúp các em tối ưu hóa ôn luyện, củng cố kiến thức vững chắc và thuần thục mọi dạng bài thi khó nhằn. Phương pháp học trực quan, khoa học sẽ mang lại hiệu quả vượt trội, giúp con bạn chinh phục mọi thử thách một cách dễ dàng.

Lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều

Tứ giác nội tiếp đường tròn là một khái niệm quan trọng trong hình học lớp 9, đặc biệt trong chương trình Toán 9 Cánh diều. Hiểu rõ lý thuyết này không chỉ giúp học sinh giải quyết các bài toán trong sách giáo khoa mà còn là nền tảng cho việc học tập các kiến thức hình học nâng cao hơn.

1. Định nghĩa Tứ giác nội tiếp đường tròn

Một tứ giác được gọi là tứ giác nội tiếp đường tròn nếu bốn đỉnh của nó cùng nằm trên một đường tròn. Nói cách khác, tồn tại một đường tròn đi qua cả bốn đỉnh của tứ giác đó.

2. Tính chất của Tứ giác nội tiếp đường tròn

  • Tổng hai góc đối nhau bằng 180°: Trong một tứ giác nội tiếp đường tròn, tổng số đo của hai góc đối nhau luôn bằng 180°. Đây là tính chất quan trọng nhất và thường được sử dụng để chứng minh một tứ giác là tứ giác nội tiếp.
  • Góc tạo bởi tiếp tuyến và một cạnh bằng góc nội tiếp đối diện: Nếu tiếp tuyến tại một đỉnh của tứ giác nội tiếp cắt cạnh đối diện, thì góc tạo bởi tiếp tuyến và cạnh đó bằng góc nội tiếp đối diện.
  • Các góc nội tiếp cùng chắn một cung thì bằng nhau: Đây là tính chất cơ bản của góc nội tiếp, và được sử dụng nhiều trong chứng minh các bài toán liên quan đến tứ giác nội tiếp.

3. Dấu hiệu nhận biết Tứ giác nội tiếp đường tròn

Có một số dấu hiệu để nhận biết một tứ giác là tứ giác nội tiếp đường tròn:

  • Dấu hiệu 1: Tứ giác có tổng hai góc đối nhau bằng 180°.
  • Dấu hiệu 2: Tứ giác có góc ngoài tại một đỉnh bằng góc trong tại đỉnh đối diện.
  • Dấu hiệu 3: Tứ giác có một cạnh là đường kính của đường tròn ngoại tiếp.

4. Ứng dụng của Tứ giác nội tiếp đường tròn trong giải toán

Lý thuyết về tứ giác nội tiếp đường tròn có rất nhiều ứng dụng trong giải toán. Một số ứng dụng phổ biến bao gồm:

  • Chứng minh một tứ giác là tứ giác nội tiếp: Sử dụng các dấu hiệu nhận biết để chứng minh.
  • Tính góc của tứ giác nội tiếp: Sử dụng tính chất tổng hai góc đối nhau bằng 180°.
  • Giải các bài toán liên quan đến đường tròn ngoại tiếp: Sử dụng các tính chất của góc nội tiếp và góc tạo bởi tiếp tuyến và một cạnh.

5. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Cho tứ giác ABCD nội tiếp đường tròn. Biết góc A = 80° và góc C = 100°. Tính góc B và góc D.

Giải: Vì ABCD là tứ giác nội tiếp đường tròn nên:

  • Góc B + góc D = 360° - (góc A + góc C) = 360° - (80° + 100°) = 180°
  • Góc A + góc C = 180° (không đúng trong trường hợp này, đề bài có thể sai)

Nếu đề bài đúng, ta cần thêm thông tin để tính góc B và góc D.

Ví dụ 2: Cho tam giác ABC vuông tại A. Vẽ đường tròn đường kính BC. Chứng minh rằng A nằm trên đường tròn đó.

Giải: Vì tam giác ABC vuông tại A nên góc BAC = 90°. Do đó, BC là đường kính của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. Vì A nằm trên đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC, nên A nằm trên đường tròn đường kính BC.

6. Bài tập luyện tập

  1. Cho tứ giác ABCD nội tiếp đường tròn. Biết góc A = 70° và góc B = 110°. Tính góc C và góc D.
  2. Cho tam giác ABC cân tại A. Đường tròn đi qua ba đỉnh A, B, C có tâm O. Chứng minh rằng AO là đường phân giác của góc BAC.
  3. Cho hình thang cân ABCD (AB // CD) nội tiếp đường tròn. Chứng minh rằng AD = BC.

Hy vọng bài học này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về lý thuyết Tứ giác nội tiếp đường tròn Toán 9 Cánh diều. Chúc bạn học tập tốt!

Tài liệu, đề thi và đáp án Toán 9